Bonfanti

In het onderhavige geding staat de vraag centraal of en in hoeverre appellante kan worden verweten dat zij als bestuurder van Bonfanti heeft toegelaten of bewerkstelligd dat Bonfanti de vordering van geïntimeerde uit onwil niet heeft voldaan en daarvoor geen verhaal biedt. Het hof deelt het oordeel van de kantonrechter dat de door de kantonrechter genoemde feiten en omstandigheden de conclusie rechtvaardigen dat appellante als bestuurder van Bonfanti er alles aan heeft gedaan om te bewerkstellingen of toe te laten dat Bonfanti aan haar verplichtingen jegens geïntimeerde niet heeft (kunnen) voldoen en daarvoor geen verhaal biedt. Van dat handelen kan appellante persoonlijk een ernstig verwijt worden gemaakt (HR 8 december 2006, NJ 2006/659).

X/Y

In deze zaak heeft Whermo B.V. met een aantal groepsvennootschappen een activa-overeenkomst gesloten, waarbij Whermo haar voorraad en inventaris heeft verkocht aan haar enig aandeelhouder, alle intellectuele eigendomsrechten heeft verkocht aan de enige bestuurder van Whermo (de holding), en alle lopende contracten en de goodwill van Whermo heeft overgedragen aan vier andere groepsvennootschappen. De curator van Whermo B.V. stelt onder meer dat de bestuurders door het sluiten van de activa-overeenkomst hun taken kennelijk onbehoorlijk hebben vervuld, hetgeen een belangrijke oorzaak is van het faillissement van Whermo, zodat de bestuurders uit hoofde van artikel 2:248 lid 1 BW hoofdelijk aansprakelijk zijn voor het tekort van het faillissement. De rechtbank overweegt dat het feit dat met de kennis van nu geoordeeld zou kunnen worden dat een bepaalde beslissing uit het verleden onjuist of onverstandig is gebleken, onvoldoende is om van kennelijk onbehoorlijke taakvervulling te kunnen spreken. Volgens de rechtbank zijn de stellingen van de curator onvoldoende om de conclusie te rechtvaardigen dat de bestuurders door het aangaan van de activa-overeenkomst niet hebben gehandeld als een redelijk denkend en handelend bestuurder onder dezelfde omstandigheden op een dergelijke wijze zou hebben gedaan en er dus sprake zou zijn van kennelijk onbehoorlijke taakvervulling. Redengevend voor dit oordeel is – kort gezegd – dat de curator haar stellingen, gelet op het verweer van de bestuurders over de toestand van Whermo en de ontbrekende redelijke alternatieven, onvoldoende nader heeft onderbouwd, terwijl het juist op de weg van de curator lag om dit wel te doen.

InfoRhei/X en LaBell

InfoRhei vordert in deze procedure een verklaring voor recht dat geïntimeerde (onder meer als indirect medeaandeelhouder en -bestuurder van Mulix c.s.) en LaBell (als deelneming van geïntimeerde die met Mulix c.s. concurreerde) zich onrechtmatig jegens haar hebben gedragen en dat zij de daardoor veroorzaakte schade van InfoRhei moeten betalen, op te maken bij staat. Het hof stelt voorop dat de vordering van InfoRhei jegens geïntimeerde strekt tot vergoeding van ‘afgeleide schade’. De HR heeft in ECLI:NL:HR:2007:AZ0419 bepaald dat slechts in bepaalde situaties de aandeelhouder, zoals in dit geval InfoRhei, afgeleide schade kan vorderen. Dit kan als de afgeleide schade het gevolg is van de schending van een jegens hem geldende specifieke zorgvuldigheidsverplichting. Daarvan kan onder meer sprake zijn als komt vast te staan dat de bestuurder door middel van zijn tekortkoming aan de rechtspersoon schade heeft toegebracht met de opzet om de aandeelhouder te benadelen. Geïntimeerde is als (indirect) bestuurder jegens Mulix tekortgeschoten, omdat hij met zijn handelwijze winsten aan Mulix onttrokken heeft, waardoor hem een persoonlijk ernstig verwijt gemaakt kan worden ex artikel 2:9 BW. Het hof oordeelt vervolgens dat InfoRhei desalniettemin onvoldoende bewezen heeft dat geïntimeerde ook opzet heeft gehad om InfoRhei te benadelen, en geeft daartoe InfoRhei een bewijsopdracht.

Kraaijvanger QQ/ex-bestuurders X en Y

X en Y hebben een vennootschap opgericht die beveiligingsopleidingen zou aanbieden. Na een maand komt de onderneming al in de financiële problemen. Toch worden er nieuwe mensen aangenomen en wordt er een groter pand gehuurd. X, CFO binnen de onderneming, stelt dat hij door medebestuurder Y is voorgelogen over toekomstige inkomsten. De rechtbank acht het bestuur als geheel aansprakelijk voor het boedeltekort omdat geen redelijk denkend bestuurder het bedrijf zou uitbreiden zonder adequate financiering. X had, gezien een eerdere vals gebleken belofte van Y, niet mogen afgaan op de belofte van Y dat de benodigde financiering in orde zou komen. X had moeten weten dat de onderneming door het aannemen van nieuwe mensen aanzienlijke verplichtingen aanging en had, indien hij door zijn collega hierbij niet voldoende betrokken werd, daaruit de ultieme consequentie moeten trekken door (te dreigen) op te stappen. X kan zich derhalve niet disculperen.

X/Y

Bestuurdersaansprakelijkheid. Een onderneming gaat failliet na jaren met aanzienlijke verliezen te draaien. Twee betrokken personen ontkennen beiden (feitelijk) bestuurder te zijn geweest. De curator spreekt een van beiden met succes aan op grond van artikel 2:248 BW. De op die grond aangesproken bestuurder heeft de andere betrokken persoon in een vrijwaringsprocedure opgeroepen en veroordeling van die persoon gevorderd op de grond dat niet zij maar díe persoon feitelijk bestuurder was van de onderneming. Nadat is vast komen te staan dat een jaarrekening niet tijdig is gedeponeerd en dat de administratie niet meer goed werd bijgehouden, oordeelt de rechter dat beide bestuurders hun eigen taken en bevoegdheden hadden en beiden nauw betrokken waren bij de onderneming. Hieruit volgt volgens de rechter een draagplicht van vijftig procent.

X/Y

Bestuurdersaansprakelijkheid. Een productieonderneming en een handelsonderneming zijn zozeer aan elkaar gebonden dat de handelsonderneming de crediteuren van de productieonderneming betaalt en deze verrekent met haar eigen schuldpositie ten opzichte van de productieonderneming. De productieonderneming wordt vervolgens gekocht, waarna de nieuwe bestuurder/eigenaar directe betaling eist van de handelsonderneming. Er volgt een bevriezing van de relatie en de productieonderneming gaat failliet. De rechter oordeelt dat bij afhankelijkheid van één andere onderneming voorzichtigheid past als er met die onderneming onenigheid bestaat. Het beroep van de curator op een eerder, op grond van hetzelfde feitencomplex tegen een tussenholding gewezen vonnis in een renvooiprocedure faalt. De rechtbank oordeelt daarnaast dat een renvooivonnis alleen maar kracht van gewijsde heeft voor zover het betrekking heeft op de aanwezigheid van een vorderingsrecht in dat faillissement. Ten slotte oordeelt de rechtbank, dat de bestuurder in casu niet op grond van artikel 2:248 BW kan worden aangesproken in verband met een te late deponering van een jaarrekening van een eerder door het failliete bedrijf overgenomen onderneming.

X/Y

Holding B en Holding A houden ieder vijftig procent van de aandelen in Autom8-it en zijn beide bestuurder. Holding B vordert in conventie een veroordeling van Holding A ex artikel 2:343 BW om de aandelen, die Holding B in Autom8-it houdt, over te nemen. In deze situatie biedt artikel 2:343 BW naar het oordeel van de rechtbank geen grondslag om Holding A te dwingen de aandelen van Holding B over te nemen, omdat niet uit de door Holding B aangevoerde feiten en omstandigheden volgt dat Holding B door gedragingen van Holding A in haar rechten is geschaad. In reconventie vordert Autom8-it primair veroordeling van Holding B tot terugbetaling van een (onrechtmatige) uitkering aan Holding B, omdat hier geen (geldig) aandeelhoudersbesluit aan ten grondslag zou liggen en evenmin goedkeuring door het bestuur van Autom8-it is verleend, en subsidiair een verklaring voor recht te verklaren dat Holding B in strijd met artikel 2:9 BW heeft gehandeld. De rechtbank oordeelt dat niet uitgesloten is dat Holding B veronderstelde dat de uitkering aan Holding B en Holding A de goedkeuring van het bestuur van Autom8-it had. Daarmee is geen sprake van een onrechtmatige onttrekking. Evenmin is Holding B aansprakelijk op de voet van artikel 2:9 BW, omdat haar geen ernstig verwijt kan worden gemaakt.

Young Boys V.V.

Bestuurdersaansprakelijkheid. De vereniging met volledige rechtsbevoegdheid V.V. Young Boys (hierna: 'de vereniging') is een voetbalclub. De Belastingdienst heeft geconstateerd dat de vereniging een onvolledige administratie heeft gevoerd, dat inkomsten uit kantine-exploitatie, sponsorbijdragen en verkoop van entreekaarten niet of nauwelijks werden bijgehouden en dat de vereniging nooit aangifte omzet- en loonbelasting heeft gedaan. Daarop heeft de Belastingdienst naheffingsaanslagen opgelegd. Vanaf maart 2010 werden in de bestuurskamer van de vereniging (illegale) pokeravonden gehouden. Gedaagde 2 en 7 zijn vervolgd voor het organiseren van de pokeravonden en het witwassen van de pokeropbrengsten. In 2012 heeft het interim-bestuur het faillissement van de vereniging aangevraagd wegens financiële problemen van de vereniging. De curator vordert, kort samengevat, een verklaring voor recht dat gedaagden hoofdelijk aansprakelijk zijn voor primair het faillissementstekort van de vereniging ex artikel 2:50a jo. 2:138 BW, en subsidiair voor de schade als gevolg van hun onrechtmatig handelen. De primaire vordering strandt, nu de curator onvoldoende heeft onderbouwd dat er sprake is van een aan de vennootschapsbelasting onderworpen vereniging. De subsidiaire vordering wordt toegewezen. Bij de beoordeling van de subsidiaire vordering overweegt de rechtbank dat geen, althans geen deugdelijke administratie of boekhouding is bijgehouden, dat er jarenlang geen belastingaangiften zijn gedaan, er geen ledenvergaderingen zijn gehouden en er een frauduleuze boekhouding werd gevoerd waarbij illegale pokeravonden in het clubhuis werden georganiseerd waarbij de daaruit voortvloeiende inkomsten op frauduleuze wijze in de boekhouding van de vereniging werden verwerkt en ingezet om schulden van de vereniging te betalen. De rechtbank is dan ook van oordeel dat sprake is van een tekortkoming in de behoorlijke taakvervulling van de bestuurders in de zin van artikel 2:9 BW (oud).

X/Y

In deze zaak vindt Zaam Accountants dat de bestuurder van Ko-Finance en Ko-Vast een ernstig verwijt valt te maken omdat hij als aandeelhouder en bestuurder de aandelen in zijn vennootschappen voor een symbolisch bedrag van € 1 aan een onbekende derde verkocht. Volgens Zaam had hij bovendien als goed bestuurder pogingen moeten doen om de vennootschap te herfinancieren. Ten aanzien van het verwijt met betrekking tot het vervreemden van de aandelen oordeelt de kantonrechter dat Zaam daarmee miskent dat een aandeelhouder niet persoonlijk aansprakelijk is voor hetgeen in naam van een besloten vennootschap wordt verricht (vgl. art. 2:175 BW). Voor zover de bestuurder wordt verweten dat hij heeft nagelaten nieuwe opdrachten binnen te halen of de vennootschap te herfinancieren is de kantonrechter van oordeel dat de bestuurder hier geen ernstig verwijt treft, aangezien het als niet of onvoldoende betwist vaststaat dat zijn vennootschappen ten tijde van de aandelenoverdracht in een zeer slechte financiële situatie verkeerden, dat er steeds minder werk was en dat gedaagde (zij het tevergeefs) heeft getracht nieuwe financiering te verkrijgen.

X/Y

Mislukte reorganisatie. De curator stelt vorderingen in ex artikel 47 Fw, 6:162 en 2:248 BW. Drie onderwerpen staan in geding centraal: (i) de hoogte en de wijze van voldoening van een koopprijs voor aandelen, (ii) de betaling van € 18.000 door een van de failliete bedrijven en (iii) de schending van de boekhoud- en publicatieplicht, waardoor de bestuurders mogelijk aansprakelijk zijn voor de faillissementstekorten (art. 2:248 BW). De curator wenst wat betreft (i) geen vernietiging van de aandelenverkoop, maar vordert schadevergoeding ex artikel 6:162 BW. De rechtbank wijst enkel deze Peeters Gatzen-vordering met betrekking tot (i) toe, waarbij de benadeling in de betalingswijze schuilt: de schuldoverneming minder dan acht weken voor faillissement. Weliswaar verminderde de schuldenlast, maar de liquiditeit werd niet verbeterd en de verhaalsmogelijkheden voor de schuldeisers namen af. De betaling van € 18.000 is gezien de achtergrond van de betaling niet paulianeus. Of en zo ja in hoeverre sprake is van schending van de boekhoud- en publicatieplicht kan volgens de rechtbank in het midden blijven, nu de bestuurders aannemelijk hebben gemaakt dat andere feiten en omstandigheden dan een kennelijk onbehoorlijke taakvervulling een belangrijke oorzaak van het faillissement zijn geweest: de economische crisis.