Young Boys V.V.

Bestuurdersaansprakelijkheid. De vereniging met volledige rechtsbevoegdheid V.V. Young Boys (hierna: 'de vereniging') is een voetbalclub. De Belastingdienst heeft geconstateerd dat de vereniging een onvolledige administratie heeft gevoerd, dat inkomsten uit kantine-exploitatie, sponsorbijdragen en verkoop van entreekaarten niet of nauwelijks werden bijgehouden en dat de vereniging nooit aangifte omzet- en loonbelasting heeft gedaan. Daarop heeft de Belastingdienst naheffingsaanslagen opgelegd. Vanaf maart 2010 werden in de bestuurskamer van de vereniging (illegale) pokeravonden gehouden. Gedaagde 2 en 7 zijn vervolgd voor het organiseren van de pokeravonden en het witwassen van de pokeropbrengsten. In 2012 heeft het interim-bestuur het faillissement van de vereniging aangevraagd wegens financiële problemen van de vereniging. De curator vordert, kort samengevat, een verklaring voor recht dat gedaagden hoofdelijk aansprakelijk zijn voor primair het faillissementstekort van de vereniging ex artikel 2:50a jo. 2:138 BW, en subsidiair voor de schade als gevolg van hun onrechtmatig handelen. De primaire vordering strandt, nu de curator onvoldoende heeft onderbouwd dat er sprake is van een aan de vennootschapsbelasting onderworpen vereniging. De subsidiaire vordering wordt toegewezen. Bij de beoordeling van de subsidiaire vordering overweegt de rechtbank dat geen, althans geen deugdelijke administratie of boekhouding is bijgehouden, dat er jarenlang geen belastingaangiften zijn gedaan, er geen ledenvergaderingen zijn gehouden en er een frauduleuze boekhouding werd gevoerd waarbij illegale pokeravonden in het clubhuis werden georganiseerd waarbij de daaruit voortvloeiende inkomsten op frauduleuze wijze in de boekhouding van de vereniging werden verwerkt en ingezet om schulden van de vereniging te betalen. De rechtbank is dan ook van oordeel dat sprake is van een tekortkoming in de behoorlijke taakvervulling van de bestuurders in de zin van artikel 2:9 BW (oud).

X/Y

In deze zaak vindt Zaam Accountants dat de bestuurder van Ko-Finance en Ko-Vast een ernstig verwijt valt te maken omdat hij als aandeelhouder en bestuurder de aandelen in zijn vennootschappen voor een symbolisch bedrag van € 1 aan een onbekende derde verkocht. Volgens Zaam had hij bovendien als goed bestuurder pogingen moeten doen om de vennootschap te herfinancieren. Ten aanzien van het verwijt met betrekking tot het vervreemden van de aandelen oordeelt de kantonrechter dat Zaam daarmee miskent dat een aandeelhouder niet persoonlijk aansprakelijk is voor hetgeen in naam van een besloten vennootschap wordt verricht (vgl. art. 2:175 BW). Voor zover de bestuurder wordt verweten dat hij heeft nagelaten nieuwe opdrachten binnen te halen of de vennootschap te herfinancieren is de kantonrechter van oordeel dat de bestuurder hier geen ernstig verwijt treft, aangezien het als niet of onvoldoende betwist vaststaat dat zijn vennootschappen ten tijde van de aandelenoverdracht in een zeer slechte financiële situatie verkeerden, dat er steeds minder werk was en dat gedaagde (zij het tevergeefs) heeft getracht nieuwe financiering te verkrijgen.

X/Y

Mislukte reorganisatie. De curator stelt vorderingen in ex artikel 47 Fw, 6:162 en 2:248 BW. Drie onderwerpen staan in geding centraal: (i) de hoogte en de wijze van voldoening van een koopprijs voor aandelen, (ii) de betaling van € 18.000 door een van de failliete bedrijven en (iii) de schending van de boekhoud- en publicatieplicht, waardoor de bestuurders mogelijk aansprakelijk zijn voor de faillissementstekorten (art. 2:248 BW). De curator wenst wat betreft (i) geen vernietiging van de aandelenverkoop, maar vordert schadevergoeding ex artikel 6:162 BW. De rechtbank wijst enkel deze Peeters Gatzen-vordering met betrekking tot (i) toe, waarbij de benadeling in de betalingswijze schuilt: de schuldoverneming minder dan acht weken voor faillissement. Weliswaar verminderde de schuldenlast, maar de liquiditeit werd niet verbeterd en de verhaalsmogelijkheden voor de schuldeisers namen af. De betaling van € 18.000 is gezien de achtergrond van de betaling niet paulianeus. Of en zo ja in hoeverre sprake is van schending van de boekhoud- en publicatieplicht kan volgens de rechtbank in het midden blijven, nu de bestuurders aannemelijk hebben gemaakt dat andere feiten en omstandigheden dan een kennelijk onbehoorlijke taakvervulling een belangrijke oorzaak van het faillissement zijn geweest: de economische crisis.

Fibercom/A3M Beheer c.s.

Bestuurdersaansprakelijkheidsvordering. De rechtbank overweegt dat aan de hand van alle omstandigheden van het geval moet worden beoordeeld of aan A3M een ernstig verwijt kan worden gemaakt. De enkele overtreding van statutaire bepalingen die het belang van Fibercom beogen te beschermen kan als een zware omstandigheid worden aangemerkt, die in beginsel de aansprakelijkheid van de bestuurder vestigt, maar de door A3M en X aangevoerde feiten en omstandigheden op grond waarvan het gewraakte handelen naar hun mening geen ernstig verwijt oplevert, moeten uitdrukkelijk in de beoordeling te worden betrokken (Hoge Raad 29 november 2002, NJ 2004/455; Berghuizer Papierfabriek). De rechtbank oordeelt dat een onvoldoende ernstig verwijt kan worden gemaakt om tot aansprakelijkheid wegens onbehoorlijk bestuur te concluderen en wijst de vordering af.

Railwatch/X

Een eerder in (niet gepubliceerd) tussenvonnis gegeven gelegenheid tot nader onderbouwen van stellingen wordt aangewend zonder succes. Railwatch vordert schadevergoeding, maar niet duidelijk wordt om welke werkelijk uitgevoerde werkzaamheden en facturering het gaat. Ook gedaagde weet zijn stellingen niet nader te onderbouwen. Niet duidelijk is welk deel van de geplande activiteiten voor Safelines en Hooijer gedaagde niet heeft kunnen uitvoeren, hoeveel gedaagde daaraan verdiend zou hebben en in welke mate vaststond dat hij deze geplande werkzaamheden ook werkelijk had kunnen uitvoeren. De rechtbank verklaart voor recht dat gedaagde aansprakelijk is tegenover Railwatch voor de gevolgen van zijn tekortschieten in de nakoming van zijn verplichting tot een behoorlijke vervulling van zijn taak in de zin van artikel 2:9 BW en wijst alle overige vorderingen af.

Bos en Duin B.V.

De vennootschap, failliet verklaard met benoeming van eiser tot curator, was exploitant van een hotelgebouw. De curator vordert onder meer bij vonnis voor recht te verklaren dat gedaagde aansprakelijk is ingevolge artikel 2:248 BW voor het tekort in het faillissement van de vennootschap. Vaststaat dat de jaarrekeningen van 2009 en 2010 niet tijdig zijn gedeponeerd, zodat ingevolge artikel 2:248 lid 2 BW vermoed wordt dat gedaagde zijn taak als bestuurder niet behoorlijk heeft vervuld. Gedaagde is dan aansprakelijk voor het faillissementstekort, tenzij hij aannemelijk maakt dat het faillissement een andere belangrijke oorzaak had. Gedaagde heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat het faillissement een andere belangrijke oorzaak had, dan het niet voldoen aan de publicatieplicht. Gedaagde heeft, kort samengevat, gesteld dat de vennootschap een gezond bedrijf was en dat de oorzaak van het teloorgaan gelegen was in het debacle met Kamperduin B.V., waarvan de vennootschap enig aandeelhoudster was.

X/Y

De zoon van de oprichter van het Weton-Wesgram-concern vordert als executeur-testamentair, op grond van bestuurdersaansprakelijkheid wegens het onjuist informeren van zijn vader over onder andere de financiële positie van het concern, schade bestaande uit een niet terugbetaalde en onverhaalbaar gebleken lening. Naar het oordeel van de rechtbank kan uit e-mailcorrespondentie worden opgemaakt dat de oprichter er ten tijde van de totstandkoming van de overeenkomst van op de hoogte was dat de financiële situatie van het concern zeer slecht was. Vermeld werd onder andere dat de crediteurendruk met de dag groter werd, dat het concern heel snel, per direct, een geldinjectie nodig had en dat ING het concern tegen de huidige condities tot minimaal het einde van jaar zou ondersteunen, maar niets extra’s zou doen. Gedaagde vroeg in zijn mail, gezien het urgente karakter, om een spoedige reactie. Met deze bewoordingen heeft hij volgens de rechtbank voldoende duidelijk kenbaar gemaakt dat het Weton-concern ernstige financiële problemen had. De rechtbank wijst de vorderingen af.

X/Y

In eerste aanleg is een kennelijk onbehoorlijke taakvervulling van een ex-bestuurder geconstateerd wegens het lenen aan concernvennootschappen zonder het stellen van zekerheden. Het hof stelt vast dat de bestuurder er redelijkerwijs niet van uit hoefde te gaan dat schuldeisers zouden worden benadeeld, omdat het doorlenen in het belang van het concern was (en dus in het eigen belang van de vennootschap) en omdat hij redelijkerwijs uit mocht gaan van het voortbestaan van de vennootschap. Omdat er externe omstandigheden zijn aangevoerd die oorzaak zijn van het faillissement, faalt het beroep van de curator op artikel 2:248 lid 2 BW.

X/Y

In deze zaak heeft de voorzitter van de raad van bestuur van HDI Gerling Verzekeringen N.V. ('Bestuurder') zaken gedaan met bevriende managing partners van een vennootschap in Dubai en de aan deze partners verbonden vennootschappen. Vaststaat dat door, althans in opdracht van de bestuurder, aan genoemde partners en aan deze laatsten verbonden vennootschappen aanzienlijke bedragen zijn overgemaakt, zonder dat ten aanzien van deze betalingen schriftelijke afspraken zijn gemaakt en daadwerkelijke zekerheden in de vorm van zakelijke rechten zijn bedongen. Ongeacht het antwoord op de vraag of deze betalingen in het belang van HDI zijn geweest, oordeelt de rechtbank dat daarmee sprake is van onbehoorlijk bestuur in de zin van artikel 2:9 BW. Zoals deze procedure illustreert, wordt bij een dergelijke handelwijze – aldus de rechtbank – een onaanvaardbaar risico genomen dat over de grondslag van de betalingen een geschil ontstaat, dan wel de tegenprestatie niet kan en/of zal worden geleverd. De omstandigheid dat medebestuurders van de gang van zaken op de hoogte zouden zijn geweest, disculpeert niet.

Antaser/Tima

Bestuurdersaansprakelijkheid. In deze zaak gaat het om de vraag of het onrechtmatig is dat Beheer B.V. (handelend via haar bestuurder) als bestuurder van Tima B.V. ervoor heeft gezorgd dat Tima de management fee aan Beheer bleef betalen terwijl zij de facturen van (haar contractspartij) Antaser BVBA onbetaald heeft gelaten. De rechtbank beantwoordt deze vraag bevestigend: wanneer een vennootschap die behoort tot een groep van vennootschappen, zoals Tima, niet over voldoende middelen beschikt om haar schuldeisers te voldoen en ook geen concrete perspectieven heeft dat deze situatie binnen afzienbare tijd zal verbeteren, is het in beginsel onrechtmatig – want in strijd met hetgeen naar ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt – dat zij een tot haar groep behorende crediteur, in dit geval Beheer, voldoet met voorrang boven niet tot haar groep behorende crediteuren, in dit geval Antaser. Door te bewerkstelligen dat Tima aan haar moedervennootschap Beheer maandelijks een management fee betaalde, waartoe zij de ten behoeve van Antaser ontvangen en aan haar af te dragen gelden gaandeweg verbruikte, terwijl zij Antaser onbetaald liet, heeft Beheer onrechtmatig gehandeld. Deze handelwijze is zo onzorgvuldig dat Beheer daarvan persoonlijk een ernstig verwijt treft. Voor deze onrechtmatige daad van Beheer is de bestuurder van Beheer hoofdelijk aansprakelijk op grond van artikel 2:11 BW.