SNCU

Van een onderneming die zich niet gehouden heeft aan cao-bepalingen is de inschrijving in het handelsregister doorgehaald. Een stichting die naleving van de cao controleert vordert jegens de ex-bestuurders het nabetalen van de werknemers die te weinig betaald zijn en van het betalen tot de forfaitaire schadevergoeding die voortvloeit uit de overtredingen. De rechter oordeelt dat niet in te zien valt waarom enkele jaren na het beëindigen van de onderneming alsnog een vordering ingesteld zou kunnen worden tegen de ex-bestuurders welke strekt tot nakoming door de onderneming van een algemeen verbindend verklaarde cao. De schadevergoeding wordt wel toegewezen omdat het niet naleven van een cao per definitie leidt tot een ernstig persoonlijk verwijt.

Stichting Woningstichting Rentree

De bestuurder van de stichting Woningstichting Rentree is op grond van artikel 2:9 BW aansprakelijk voor de door Rentree en haar dochtervennootschap geleden schade als gevolg van zijn handelwijze als bestuurder van Rentree en indirect bestuurder van die dochtervennootschap. De rechtbank is van oordeel dat de verplichting van de bestuurder tot schadevergoeding aanzienlijke gematigd dient te worden omdat het opleggen van een verplichting tot volledige vergoeding van de schade van Rentree (ter hoogte van ruim 8,5 miljoen euro) tot kennelijke onaanvaardbare gevolgen zal leiden. In dit verband vindt de rechtbank het ook nog van belang dat de bestuurder heeft onderbouwd dat hij nauwelijks inkomen en vermogen heeft. Alle omstandigheden van het geval leiden ertoe dat de rechtbank bij de matiging aansluiting zoekt bij de hoogte van de verzekeringsdekking (van € 2.270.000).

X/Y

Een holdingvennootschap die zich beperkte tot het houden van aandelen in het kapitaal van en het voeren van directie over een failliet verklaarde vennootschap is ontbonden middels turboliquidatie (artikel 2:19 lid 4 BW). Na twee jaar verzoekt een schuldeiser alsnog tot faillietverklaring van die holdingvennootschap, omdat de bestuurders van de holdingvennootschap aansprakelijk zouden zijn vanwege het niet deponeren van jaarrekeningen en er dus sprake is van een bate. De rechtbank stelt vast dat ontbinding van verweerster een faillissement niet in de weg staat wanneer voldoende aannemelijk is dat er nog baten zijn. De rechtbank acht echter aannemelijk dat het faillissement van de dochtervennootschap een belangrijke oorzaak is van een eventueel faillissement van de holding en niet het niet deponeren van de jaarrekeningen. Bij een late faillissementsaanvraag als in dit geval, nu de aanvraag wordt gedaan twee jaar na de ontbinding, mag verwacht worden dat door de verzoekster reële baten aannemelijk gemaakt worden. De enkele stelling dat de curator in zijn onderzoek deze reële baten zal vinden is hiervoor niet voldoende. Ook is van belang dat ook het salaris van de curator volgens verzoekster afhangt van de uitkomst van haar eigen onderzoek. Er is geen aanbod gedaan om de werkzaamheden door middel van een boedelkrediet voor te financieren. Het belang van de verzoekster weegt niet op tegen het belang van de benoemen curator om zo veel mogelijk gevrijwaard te blijven van onverhaalbare kosten.

Bribus

Bedrijf X is failliet gegaan nadat – kort gezegd – haar enige opdrachtgever besloot om zelf de opdrachten uit te voeren. De curator beweert dat bestuurders van X wisten dan wel behoorden te weten dat de opdrachtenstroom zou uitvallen en dat daarom gedane winst- en agio-uitkeringen vernietigd horen te worden. De bestuurders en aandeelhouders van X stellen, als gedaagden, dat ten tijde van de uitkeringen helemaal niet duidelijk was dat de opdrachtenstroom zou ophouden. Er waren exclusiviteitsafspraken. De rechter stelt vast dat de curator niet voldaan heeft aan haar stelplicht omdat deze de stellingen van de gedaagden slechts in algemene bewoordingen betwist, dat de curator niet voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat de uitkeringen een belangrijke oorzaak zijn van het faillissement en dat onvoldoende is gesteld dat bij de uitkeringen het faillissement en het tekort met een redelijke mate van waarschijnlijkheid waren te voorzien.

Bautec

Eiser vordert in kort geding betaling van de bestuurder van de vennootschap waarop hij een vordering heeft, welke vordering reeds eerder door de kantonrechter is toegewezen. Eiser baseert zijn vordering op onrechtmatige daad en stelt dat er sprake is van betalingsonwil bij gedaagde, die enig bestuurder en aandeelhouder is van de reeds veroordeelde vennootschap onder verwijzing naar HR 3 april 1992 (Van Waning/Van der Vliet). De Hoge Raad heeft in dit arrest duidelijk uiteengezet dat degene die volledige zeggenschap heeft over de nalatige vennootschap, aannemelijk dient te maken dat de vennootschap niet in staat is te betalen. Gedaagde heeft de volledige zeggenschap over de nalatige vennootschap. Er was geen sprake van betalingsonmacht: de vennootschap floreerde niet, maar boekte wel een redelijke omzet. Zonder nadere toelichting van gedaagde, die evenwel ontbreekt, moet er voorshands van worden uitgegaan dat er sprake was van betalingsonwil aan de zijde van gedaagde. Nu gedaagde de volledige zeggenschap heeft over de nalatige vennootschap en er bij gedaagde sprake was van betalingsonwil, is hij als enig bestuurder van de vennootschap op grond van onrechtmatige daad aansprakelijk.

X/Y

Gedaagden stellen een toekomstige afzetmarkt in China in het vooruitzicht aan Nederlandse leveranciers van een cosmeticaproduct. Na het sluiten van de overeenkomst blijkt dat deze afzetmarkt helemaal niet gerealiseerd is. Appellanten vorderen schadevergoeding uit onrechtmatige daad omdat zij doelbewust met onjuiste informatie bewogen zijn tot het sluiten van een overeenkomst tot levering van producten. Het hof stelt vast dat ten tijde van het sluiten van deze informatie het niet- realiseren van de verkoopmarkt een mogelijkheid was waarvan appellanten op de hoogte waren althans konden zijn. Er zou sprake kunnen zijn van niet-nakoming van de overeenkomst maar dit is uitdrukkelijk niet aan de vordering ten grondslag gelegd.

Janssen q.q./X

Bestuurdersaansprakelijkheid na faillissement. Ten aanzien van de vordering van de curator op grond van artikel 2:248 BW overweegt het hof, onder verwijzing naar de norm gegeven in HR 20 oktober 2006, ECLI:NL:HR:2006:AY7916, NJ 2007/2 (Van Schilt/Janssen q.q.) en HR 30 november 2007, ECLI:NL:HR:2007:BA6773, NJ 2008/91 (Blue Tomato), dat, ook al zou moeten worden uitgegaan van schending van artikel 2:10 BW door het bestuur van Y, dan nog zou moeten worden beoordeeld of geïntimeerde het uit artikel 2:248 lid 2 BW voortvloeiende vermoeden heeft weerlegd. De bestuurders hebben naar het oordeel van het hof in casu voldoende aannemelijk gemaakt dat sprake is geweest van andere oorzaken voor het faillissement. Het hof kwalificeert de verder door de curator op grond van onrechtmatige daad ingestelde vorderingen als kennelijke Peeters/Gatzen-vorderingen. Deze vorderingen van curator slagen niet. Er is aldus het hof geen sprake van onrechtmatige selectieve betaling in het zicht van een faillissement. Omdat alleen met naderhand verkregen kennis een kantelmoment is aan te wijzen, gold het uitgangspunt dat de bestuurder de vrijheid heeft om bij het doen van betalingen aan schuldeisers naar eigen inzicht afwegingen te maken binnen de kaders van goed ondernemerschap. Betaling adviseurs ter zake van een potentiële overname valt daaronder.

Curator/Viva la Vida c.s.

Bestuurdersaansprakelijkheid in faillissement. Het verweer van gedaagde dat hij zich als (indirect) bestuurder bezighield met de externe contacten en dat een ander op grond van een onderlinge taakverdeling verantwoordelijk was voor de administratie van de gefailleerde rechtspersoon, doet aan de schending van de administratieplicht niet af en disculpeert het bestuur niet. Het bestuur van een rechtspersoon is en blijft verantwoordelijk voor het voeren van administratie, ook wanneer de administratieve taken niet binnen het bestuur zelf zijn belegd. Dat het, aldus gedaagde, de bedoeling was dat die ander zou toetreden tot het bestuur maakt dit niet anders, omdat het uiteindelijk zover niet is gekomen. Gedaagde is enig bestuurder gebleven en dus is hij alleen bestuursverantwoordelijk. Het verweer van gedaagde dat het beroep van de curator op schending van de administratieplicht oneigenlijk zou zijn, omdat de curator haar de toegang tot het bedrijfspand zou hebben ontzegd waardoor zij niet in staat is geweest de volledige administratie aan de curator over te leggen, moet als onvoldoende onderbouwd worden verworpen indien onvoldoende is onderbouwd dat ontbrekende delen van de administratie zich in dat pand bevinden. Gedaagde wordt door middel van bewijsopdracht opgedragen om niet alleen aannemelijk te maken dat het faillissement van de rechtspersoon een externe oorzaak kent, maar ook de feiten en omstandigheden waaruit blijkt dat dit nalaten geen onbehoorlijke taakvervulling oplevert in de zin van HR 30 november 2007, ECLI:NL:HR:2007:BA6773 (Blue Tomato).

Reuser q.q./X

X wordt als bestuurder door Reuser q.q. aangesproken in verband met een voor het faillissement van de vennootschap uitgevoerde overnametransactie, waarbij een bepaald bouwproject door de vennootschap is overgedragen aan IKB. De curator stelt daartoe dat deze transactie, waarvan een bruikleenovereenkomst deel uitmaakt, niet paste binnen de doelomschrijving en verder dat deze transactie paulianeus is. Voor de vraag of een handeling valt binnen de gewone bedrijfsuitoefening van de vennootschap in de zin van artikel 2:247 BW is volgens het hof in beginsel de formulering van de doelomschrijving in de statuten beslissend en niet of een rechtshandeling al dan niet bij herhaling wordt verricht. Het hof overweegt dat de overeenkomst tot de gewone bedrijfsuitoefeningen behoorde en dat daarom schriftelijkheid geen vereiste was. Het hof overweegt dat bestuurdersaansprakelijkheid een hoge drempel kent en verwijst hierbij naar HR 8 juli 2001, NJ 2001/454 en HR 20 juli 2008, NJ 2009/21. Nu het hof geen toereikende gronden aanwezig acht om te oordelen dat met de overnametransactie sprake is van een paulianeuze en/of onrechtmatige gedraging, ligt daarin reeds besloten dat niet kan worden gesproken van een overnametransactie die als daad van onbehoorlijk bestuur moet worden gekwalificeerd en waarvan de bestuurder een ernstig verwijt kan worden gemaakt.