Persoonlijke aansprakelijkheid feitelijk bestuurder met toepassing van Ontvanger/Roelofsen-maatstaf

De feitelijk bestuurder c.q. feitelijk beleidsbepaler van een vastgoedonderneming laat de facturen van een door de vastgoedonderneming ingeschakelde advocaat onbetaald. Het advocatenkantoor dagvaardt zowel de vastgoedonderneming als de feitelijk bestuurder en vordert betaling van een bedrag ter hoogte van de openstaande facturen voor de door de advocaat verrichte werkzaamheden. In eerste aanleg wordt alleen de vastgoedonderneming veroordeeld tot betaling. Het hof oordeelt in hoger beroep dat ook de feitelijk bestuurder op grond van onrechtmatig handelen aansprakelijk is voor de hoogte van de openstaande facturen. Het hof past de maatstaf uit het arrest Ontvanger/Roelofsen toe en komt, anders dan de rechtbank, tot het oordeel dat de feitelijk bestuurder een voldoende ernstig verwijt kan worden gemaakt dat de vastgoedonderneming de overeenkomst van opdracht met de advocaat niet is nagekomen. Redengevend daartoe is onder meer het feit dat de feitelijk bestuurder bij herhaling namens de vastgoedonderneming heeft toegezegd tot betaling te zullen overgaan. Naar het oordeel van het hof heeft de feitelijk bestuurder c.q. feitelijk beleidsbepaler zodoende bewust een toestand bewerkstelligd waarin de opeisbare schuld aan het advocatenkantoor onvoldaan bleef. Daarmee was er sprake van als onrechtmatig aan te merken betalingsonwil zijdens de feitelijk bestuurder.

Interne bestuurdersaansprakelijkheid en verlenging verjaringstermijn

De curator vordert betaling van het boedeltekort van een bestuurder op grond van artikel 2:9 BW. Het hof volgt het oordeel van de rechtbank grotendeels en acht de bestuurder aansprakelijk. Met name wordt hem aangerekend dat hij betalingen deed aan aan hem gelieerde vennootschappen zonder acht te slaan op het belang van de vennootschap bij een te sluiten schuldeisersakkoord.

Feenstra q.q./Ex-vrouw van bestuurder van Quanova B.V.

De ex-vrouw van de bestuurder van een failliete bv heeft via een ABC-transactie aandelen overgenomen in dochtervennootschappen van de bv. Schuldeisers zijn hierdoor benadeeld, omdat bij de eerste transactie de koopprijs werd verrekend. De vrouw was bij deze transactie echter niet betrokken en was hiervan ook niet op de hoogte. Zij heeft daarom niet onrechtmatig gehandeld tegenover de gezamenlijke schuldeisers. De curator stelt wel met succes dat 50% van een vergoeding voor de overdracht van een economisch eigendom toekomt aan de bestuurder. Dit betekent dat de curator zich hierop kan verhalen, nu de bestuurder in eerste aanleg aansprakelijk is gehouden voor het boedeltekort.

Flying Dutchman B.V. c.s./Leninggevers en bestuurder

Een groep studievrienden, waaronder enkele broers, startte een Nederlandse growshop en later een cannabisproductiebedrijf in de VS. Door conflicten over inspanningen en prestaties verslechtert de samenwerking, waarna de door hen opgerichte vennootschappen worden ontbonden. Er ontstaat een geschil over de ontbinding, een niet terugbetaalde lening en een vermeende verschuldigde managementvergoeding. De rechtbank oordeelt dat de lening moet worden terugbetaald en dat de broers hiervoor persoonlijk aansprakelijk zijn. De vordering over de managementvergoeding wordt afgewezen. In hoger beroep oordeelt het hof dat de vennootschap rechtsgeldig is ontbonden en schorst het hof de broers als vereffenaars wegens hun gedragingen. De persoonlijke aansprakelijkheid van de broers voor de lening wordt afgewezen bij gebrek aan voldoende bewijs.

Bestuurdersaansprakelijkheid op grond van artikel 2:248 BW bij verstek

De curator stelt de bestuurder aansprakelijk voor het faillissementstekort. De rechtbank wijst deze vordering bij verstek toe. Daarnaast vordert de curator van een andere partij terugbetaling van een bedrag wegens onverschuldigde betaling. Deze vordering wordt afgewezen bij gebrek aan voldoende onderbouwing.

Brusse q.q./Bestuurder van failliet transportbedrijf

De rechtbank verwijt de bestuurder van een failliet transportbedrijf onbehoorlijk bestuur door de publicatieplicht te schenden. Het verweer van de bestuurder faalt door gebrek aan motivering, waardoor de bestuurder het boedeltekort moet vergoeden.

Bestuurdersaansprakelijkheid op grond van artikel 2:248 BW; matiging vanwege de wijze waarop het faillissement is afgewikkeld

Van een failliete vennootschap worden de rechtspersoon-bestuurder, de indirect bestuurder en de feitelijk bestuurder door de curator aansprakelijk gesteld op grond van artikel 2:248 BW. De bewijsvermoedens van lid 2 zijn van toepassing, omdat de boekhoudplicht en de publicatieplicht zijn geschonden. De bestuurders kunnen het bewijsvermoeden dat het faillissement is veroorzaakt door kennelijk onbehoorlijk bestuur niet weerleggen. Wel matigt het hof het bedrag waarvoor de bestuurders aansprakelijk zijn op grond van lid 4, vanwege de wijze waarop het faillissement is afgewikkeld. De schuldenlast van de vennootschap bedraagt ongeveer € 13.000, terwijl de faillissementskosten mede door de gevoerde procedure in eerste aanleg al waren opgelopen tot ruim € 48.000. Het hof overweegt dat het disproportioneel en onredelijk is om de bestuurders te veroordelen tot betaling van het boedeltekort, dat ruim zes keer zo hoog is als de schuldenlast. Het hof matigt het bedrag waarvoor de bestuurders aansprakelijk zijn daarom tot € 30.000. De curator heeft ook paulianavorderingen ingesteld in verband met betalingen aan de rechtspersoon-bestuurder. Deze vorderingen worden deels toegewezen. Deels zagen de betalingen op managementfee. De rechtspersoon-bestuurder heeft een kopie van de managementovereenkomst overgelegd, maar dient op verzoek van de curator de originele getekende versie ter griffie van het hof te deponeren. In afwachting daarvan wordt de zaak aangehouden.

Leegtrekken bv om verhaal door ontslagen werknemer te frustreren, leidt tot aansprakelijkheid o.g.v. artikel 2:248 BW

Een curator stelt de direct en indirect bestuurder van een failliete bv aansprakelijk voor het boedeltekort. Mede op basis van de verklaringen van familieleden oordeelt het hof dat de DGA de vennootschap heeft leeggetrokken om het verhaal door een ontslagen werknemer te frustreren. Nu aannemelijk is dat het faillissement hierdoor is veroorzaakt, zijn de direct en indirect bestuurder aansprakelijk voor het boedeltekort.

Van Rongen q.q./Stichting Timpaan Groep

De curator van drie rechtspersonen die werkzaam waren in de kinderopvang en onderdeel uitmaakten van de Timpaan Groep, stelt de stichting die bestuurder was aansprakelijk. Volgens de curator zou de stichting te laat en te weinig maatregelen hebben getroffen om een faillissement te voorkomen. Net als de rechtbank wijst het hof de vorderingen af. Naar het oordeel van het hof heeft de stichting wel degelijk ingegrepen. Achteraf kan worden vastgesteld dat de ingrepen onvoldoende effectief waren om een faillissement te voorkomen, maar dat is geen grond voor bestuurdersaansprakelijkheid. Er is ook geen aanwijzing dat er een (andere) grond voor aansprakelijkheid bestaat.

Schuldeiser van Dutch Export & Trading B.V./Van Betten q.q.

Een schuldeiser die een lening heeft verstrekt aan een gefailleerde vennootschap wil haar bestuurder aansprakelijk stellen en heeft daarom de voormalig curator verzocht om afgifte van en inzage in de volledige administratie van de vennootschap op grond van artikel 843a Rv (oud). De rechtbank wees het verzoek af. Het hof wijst het verzoek (deels) toe. De schuldeiser heeft aannemelijk gemaakt dat de bestuurder wist of had behoren te weten dat de vennootschap bij het aangaan van de lening haar verplichtingen tegenover de schuldeiser niet kon nakomen, zodat het bestaan van een rechtsbetrekking voldoende aannemelijk is geworden. Het hof beperkt de veroordeling tot specifieke bescheiden die inzicht kunnen geven in de financiële situatie van de vennootschap rondom de periode waarin de lening werd verstrekt. Het verzoek van de curator om vergoeding van zijn werkelijke proceskosten wordt afgewezen; het hof stelt wel een kostenvergoeding vast.