Enquête Leeuwarden Recycling B.V.

OK; enquête. Een samenwerking met betrekking tot recycling en afvalverwerking in Friesland mislukt en leidt tot een enquêteverzoek. De OK oordeelt dat verzoeker ontvankelijk is, omdat deze volgens vaste rechtspraak op één lijn gesteld wordt met een aandeelhouder of certificaathouder als verstrekker van risicodragend kapitaal. De OK oordeelt voorts dat sprake is van gegronde redenen om te twijfelen aan het beleid en de gang van zaken. Hoewel de activiteiten zijn beëindigd, is er belang bij een enquête ten behoeve van openheid van zaken en de vaststelling van de verantwoordelijkheid voor het mogelijke wanbeleid. Aangezien de vennootschap geen activiteiten meer ontplooit, gelast de OK geen voorlopige voorzieningen.

Enquête RDS Holding

OK; enquête. In deze beschikking oordeelt de OK over een verzoek tot onderzoek naar de gang van zaken en tot onmiddellijke voorzieningen bij een familiebedrijf. Het geschil draait om conflicten tussen de oprichter en zijn twee zoons, die door de oprichter zijn ontslagen als bestuurder. De bezwaren van de zoons richten zich op het bestuur en de besluitvorming binnen de vennootschap, tegenstrijdige belangen, hun ontslag, het dividendbeleid en het ontbreken van een bedrijfsopvolgingsplan. De OK oordeelt dat er geen gegronde redenen zijn om te twijfelen aan een juist beleid en wijst het verzoek af.

Broers leiden elkaar om de tuin: ‘gegronde redenen’. Met wenk

Binnen een familieonderneming liggen de broers en zonen in de clinch over administratieve tekortkomingen, contante betalingen, fiscale kwesties en disfunctioneren. Naar aanleiding hiervan hebben de vennootschap en haar enig aandeelhouder, tevens bestuurder, een enquêteverzoek ingediend bij de OK. De OK wijst dit verzoek toe en benoemt als onmiddellijke voorziening een bestuurder met beslissende stem om de situatie te stabiliseren. In een wenk onder de samenvatting wordt nader ingegaan op het ontvankelijkheidsverweer van een van de broers dat een mediationovereenkomst zou leiden tot niet-ontvankelijkheid, en op het verschil tussen een beslissende en doorslaggevende stem.

Enquête Image Building c.s. - Omkoping en andere misstanden leiden tot een enquête

OK; enquête. De zaak betreft een enquêteverzoek van een bestuurder en aandeelhouder (38%) van een vennootschap die een onderneming exploiteert op het gebied van buitencommunicatie, waaronder de verkoop en plaatsing van reclameborden. Volgens verzoekster is sprake van ernstige financiële misstanden, waaronder mogelijk zelfs strafbare feiten, die een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken van de vennootschap en haar 100% dochter rechtvaardigen. Volgens de belanghebbenden (voornamelijk minderheidsaandeelhouders van de vennootschap) vormt een enquête echter een bedreiging voor de continuïteit van de onderneming en moet het verzoek daarom worden afgewezen. Hoewel een enquête een risico op reputatieschade kan vormen waarmee mogelijk de continuïteit van de vennootschap en haar onderneming in het geding kunnen komen, brengt deze omstandigheid volgens de OK in dit geval niet mee dat het enquêteverzoek moet worden afgewezen. Het maatschappelijk belang van openheid van zaken over mogelijk wanbeleid en de preventieve werking die daarvan het gevolg kan zijn, moeten hier de doorslag geven. Dit is ook in het belang van de vennootschappen zelf. De OK ziet voldoende aanleiding voor het treffen van onmiddellijke voorzieningen en het gelasten van een enquête.

Draagt OK-beschikking met dwangsommen gezag van gewijsde?

Een tijdelijk bestuurder, die is aangesteld door de OK, sommeert een van de aandeelhouders van een fruitsappenbedrijf tot betaling van de dwangsommen wegens schending van de geboden en verboden die de OK hem heeft opgelegd. De bestuurder weigert de dwangsommen te betalen. De tijdelijk bestuurder legt daarop beslagen op activa van deze aandeelhouder. De aandeelhouder vordert bij de rechtbank verklaring voor recht dat hij de geboden van de OK niet heeft overtreden en dus geen dwangsommen heeft verbeurd. De rechtbank wijst een deel van de vorderingen toe. In hoger beroep buigt het hof zich over de vraag of een van de beschikkingen van de OK, op grond waarvan een deel van de dwangsommen is gevorderd, gezag van gewijsde draagt. Het hof overweegt dat de OK op de voet van artikel 2:349a BW een onmiddellijke voorziening heeft getroffen in een enquêteprocedure. De beslissingen in een dergelijke procedure hebben evenals bijvoorbeeld die in een kort geding naar haar aard geen gezag van gewijsde, aldus het hof. Uit de betreffende beschikking blijkt ook dat de OK oordeelde als dwangsomrechter. De beschikking kan naar het oordeel van het hof dan ook niet zo begrepen worden dat daarin een definitief oordeel wordt gegeven over de vraag of op basis van de beschikking van de OK dwangsommen zijn verbeurd en dat dit oordeel aan de beslissing in het dictum ten grondslag is gelegd. Een dergelijke uitleg zou naar het oordeel van het hof ook niet stroken met de vaste rechtspraak op dit punt. Het beroep op gezag van gewijsde door het fruitsappenbedrijf is tevergeefs.

Enquête Cabane Estate B.V. en Leolux Furniture Group B.V.

OK; enquête. Een familiebedrijf kampt met een dalende omzet en tegenvallende bedrijfsresultaten, hetgeen tot liquiditeitskrapte leidt. De enige bestuurder van het familiebedrijf is het oneens met de andere familieleden over de te volgen route om deze problemen op de lossen. De bestuurder heeft wel een meerderheidsbelang in het familiebedrijf, maar niet de overwegende zeggenschap. Er ontstaat een impasse die in de weg staat aan het verkrijgen van de noodzakelijke financiering voor (de reorganisatie van) het familiebedrijf. De bestuurder verzoekt namens de vennootschap en één van haar aandeelhouders om een enquête naar het beleid en de gang van zaken binnen deze vennootschappen en onmiddellijke voorzieningen te treffen. De OK gelast een onderzoek, benoemt bij ieder van de vennootschappen een bestuurder met beslissende stem en stelt bepalingen uit de statuten van de vennootschappen buiten werking waardoor partijen worden teruggebracht naar de wettelijke regeling van artikel 2:220 e.v. BW.

Enquête MVD Europe B.V.

OK; enquête. Deze zaak betreft een enquêteverzoek betreffende een joint venture van twee aandeelhouders. De ene aandeelhouder woont in Nederland en regelt de operationele zaken, de andere aandeelhouder woont in de Verenigde Staten en houdt zich niet bezig met de bedrijfsvoering. Nadat laatstgenoemde aandeelhouder onregelmatigheden ontdekt in de bedrijfsvoering maakt hij een enquêteverzoek aanhangig. De OK schorst de Nederlandse aandeelhouder als bestuurder, benoemt een tijdelijk bestuurder en houdt de aanwijzing van een onderzoeker aan.

Enquêteprocedure VMS Holding c.s.

De ernstig verstoorde verhoudingen binnen een scheepvaartconcern leiden uiteindelijk tot het ontslag van een van de bestuurders. Deze oud-bestuurder, die tevens (middellijk) aandeelhouder is, start een enquêteprocedure bij de OK. In haar verweerschrift stelt de verweerster dat de verzoeker niet-ontvankelijk is ten aanzien van een aantal vennootschappen binnen het concern, omdat de bezwarenbrief (zoals bedoeld in art. 2:349 lid 1 BW) van de verzoeker niet aan alle vennootschappen binnen het concern is gericht en overigens ook geen bezwaren tegen het beleid of gang van zaken van al deze vennootschappen bevat. De OK overweegt dat voor het aannemen van de bevoegdheid om een concernenquête te verzoeken, is vereist dat het concern en de in de onderhavige procedure betrokken (klein)dochtervennootschappen in een groep in de zin van artikel 2:24b BW met elkaar zijn verbonden. Het feit dat de bezwarenbrief niet expliciet aan de (klein)dochtervennootschappen is gericht en geen bezwaren bevat tegen elk van de (klein)dochtervennootschappen betekent naar het oordeel van de OK niet dat niet is voldaan aan de ontvankelijkheidseis van artikel 2:349 lid 1 BW, zodat de verzoekster ontvankelijk wordt verklaard in haar enquêteverzoek. De OK komt uiteindelijk tot het oordeel dat de feitenconstellatie ertoe leidt dat er ook inhoudelijk gegronde redenen zijn voor twijfel aan een juist beleid en een juiste gang van zaken binnen het concern. Bij de inhoudelijke beoordeling overweegt de OK dat het (mogelijk) bestaan van ook vermogensrechtelijke belangen van verzoeksters niet afdoet aan het feit dat de geformuleerde bezwaren enquêterechtelijk van aard zijn. Het betoog van verweersters dat er onvoldoende belang bestaat bij onderzoek omdat de verzoekster met haar verzoek slechts eigen vermogensrechtelijke doeleinden zou nastreven, wordt niet gevolgd.

Enquête familie Blokker

OK; enquête. Deze enquêteprocedure ziet op het beleid en de gang van zaken binnen het investeringsbedrijf van de familie Blokker – de Nardinc-groep. De verhoudingen tussen moeder Els Blokker enerzijds en zoons Mark en Edwin Blokker anderzijds zijn geëscaleerd en ernstig verstoord geraakt. Zowel moeder Els als zoons Mark en Edwin verzoeken de OK in te grijpen, alleen de gronden waarop verschillen. De OK bepaalt bij wijze van onmiddellijke voorzieningen, in afwachting van een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken rond de Nardinc-groep, (i) Mark Blokker te schorsen als bestuurder bij de Nardinc-vennootschappen, (ii) een onafhankelijke OK-bestuurder te benoemen bij ieder van de Nardinc-vennootschappen en (iii) de aandelen in de Nardinc-groep ten titel van beheer over te dragen aan een OK-beheerder.

Concernenquête Shoelab Groep

OK; enquête. Een aandeelhouder die 25% van de aandelen houdt in een moedervennootschap verzoekt om een enquête naar het beleid en de gang van zaken binnen de moedervennootschap en haar dochtervennootschappen. De 25%-aandeelhouder is als financieel bestuurder ontslagen door de twee overige aandeelhouders. Dit ontslag vindt plaats kort na een onterechte uitkering van een groot interim-dividend. De overige twee (mede-)aandeelhouders hebben in hun hoedanigheid als bestuurder ook een rol bij de uitkering van het interim-dividend. De OK beveelt een onderzoek en benoemt een bestuurder met een beslissende stem, maar houdt voorlopig het onderzoek aan.