Enquête MB-Beheer B.V.

OK; enquête. De twee aandeelhouders van een joint venture proberen zonder succes tot ontvlechting van hun samenwerking te komen. Daarna ontstaat een impasse in de besluitvorming binnen de joint venture. De ene aandeelhouder vraagt aan de andere aandeelhouder (die teven bestuurder is) om een aandeelhoudersvergadering bijeen te roepen. Dat weigert de bestuurder-aandeelhouder. De aandeelhouder die niet tevens bestuurder van de joint venture is, roept vervolgens zelf een algemene vergadering bijeen op een datum waarvan hij weet dat de bestuurder verhinderd is. Op de agenda voor die vergadering staat niet ondubbelzinnig het ontslag van de bestuurder vermeld. Als de bestuurder-aandeelhouder niet verschijnt, ontslaat de andere aandeelhouder hem als bestuurder en benoemt zichzelf als bestuurder. De beweerdelijk ontslagen bestuurder werkt niet mee aan de overdracht van het bestuur van de joint venture.  Vervolgens verzoekt de aandeelhouder die de algemene vergadering bijeen had geroepen om een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken binnen de vennootschap en uitschrijving uit het handelsregister van de (naar zijn zeggen) ontslagen bestuurder van de vennootschap. De OK wijst het verzoek tot een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken binnen de vennootschap toe. De gang van zaken rondom de algemene vergadering vormt naar het oordeel van de OK gegronde reden om te twijfelen aan een juist beleid en een juiste gang van zaken die een onderzoek rechtvaardigen. De impasse die tussen de aandeelhouders bestaat, zorgt voor een onwerkbare situatie binnen de joint venture. Het oordeel van de OK is niet tevens gestoeld op de weigering om het bestuur over te dragen, omdat er diverse gebreken kleven aan het ontslagbesluit. De OK treft onmiddellijke voorzieningen: de bestuurder wordt geschorst, een onafhankelijke bestuurder wordt benoemd en alle aandelen – op een van beide aandeelhouders na – worden ten titel van beheer overgedragen aan een beheerder.

Enquête Ministerie van Voedingszaken B.V.

OK; enquête. Een aandeelhouder van een besloten vennootschap verzoekt de OK een onderzoek te bevelen naar het beleid en de gang van zaken van die vennootschap en enkele onmiddellijke voorzieningen te treffen. De twee andere aandeelhouders zijn belanghebbenden in deze procedure. Het belang van de verzoekende aandeelhouder in het kapitaal van de vennootschap is groter dan dat van de twee andere aandeelhouders, maar staat de facto gelijk aan dat van een minderheidsaandeelhouder omdat de twee andere aandeelhouders gezamenlijk optrekken. De twee andere aandeelhouders hebben een nieuwe vennootschap opgericht en zijn doende om de besloten vennootschap materieel te liquideren door de activa over te dragen aan de nieuwe vennootschap. De verzoekende aandeelhouder is van mening dat de vennootschap geen afstand om niet had mogen doen van het enig actief in de vennootschap, niet de uitstoting van de verzoekende aandeelhouder in de algemene vergadering ter stemming had mogen brengen (dit betreft uitstoting via een bijzondere statutaire blokkeringsregeling) en aan de informatieverzoeken van de verzoekende aandeelhouder had moeten voldoen. De OK treft mondeling op de zitting enkele onmiddellijke voorzieningen. Deze onmiddellijke voorzieningen worden in de beschikking ongewijzigd gehandhaafd en de OK wijst het verzoek om een onderzoek toe. Reden voor toewijzing van het enquêteverzoek is onder meer de constatering dat pas om goedkeuring van de algemene vergadering werd gevraagd voor een handeling die de materiële liquidatie van de vennootschap tot gevolg zou hebben (namelijk de inkoop om niet van aandelen in het kapitaal van de dochteronderneming van de vennootschap) op een moment dat die inkoop al plaats had gevonden.

Enquête Oranjewoud N.V & Strukton Groep N.V.

OK; enquête. De RvC verzoekt namens twee vennootschappen een enquête en onmiddellijke voorzieningen vanwege de betrokkenheid van bestuurder en grootaandeelhouder Sanderink. De OK oordeelt dat Sanderink niet meer in staat is de onderneming van de vennootschappen te leiden bij de uitdagingen waar deze voor staat. Bovendien willen de accountant en de banken niet meer met de onderneming samenwerken als Sanderink daarvan bestuurder is of daarbij betrokken is. In de huidige governance blijft Sanderink teveel invloed houden op de onderneming. Tot slot leidt een langlopend conflict van Sanderink met zijn voormalige partner tot onrust binnen de onderneming. Sanderink wordt geschorst als bestuurder, en de (indirect) door hem gehouden aandelen in Oranjewoud worden (minus één aandeel) overgedragen aan een beheerder van aandelen.

Enquête Steenfabriek De Rijswaard B.V.

OK; enquête. De meerderheid van de certificaathouders van een familiebedrijf heeft een enquêteverzoek ingediend naar het beleid en de gang van zaken naar het familiebedrijf, haar moedermaatschappij en de stichting administratiekantoor (STAK). De verzoekers hebben zorgen over de governance van het familiebedrijf, de informatievoorziening en de beperkte betrokkenheid in benoemingsprocessen van commissarissen en bestuurders. De OK is van oordeel dat sprake is van gegronde redenen om te twijfelen aan een juiste gang van zaken van het familiebedrijf en haar moedermaatschappij. Er wordt een commissaris door de OK benoemd die de rol van voorzitter zal vervullen binnen de raad van commissarissen bij zowel het familiebedrijf als bij de moedermaatschappij. In cassatie komen onder andere het familiebedrijf en haar moedermaatschappij op tegen het oordeel van de OK. Verzoekers klagen dat de OK het tweede vereiste voor de bevoegdheid van een concernenquête uit hoofde van de SNS-beschikking van de Hoge Raad onjuist heeft toegepast. De klacht behelst dat de moedermaatschappij het beleid of de gang van zaken van het familiebedrijf ten aanzien van de onderwerpen die aan het enquêteverzoek ten grondslag zijn gelegd, mede moet hebben bepaald om bevoegd te kunnen zijn om een concernenquête te verzoeken. Volgens A-G Assink is het voldoende als dat ter zake van één of meer onderwerpen het geval is. Daarnaast zou het handelen van de STAK ten onrechte zijn betrokken in het oordeel van de OK, omdat zij niet valt onder de personen die krachtens de wet en de statuten betrokken zijn (kring van betrokkenen) bij het familiebedrijf zoals bepaald in artikel 2:8 lid 1 BW. Tot slot zou de informatie- en consultatieplicht ten opzichte van certificaathouders minder ver strekken dan de OK heeft geoordeeld. A-G Assink oordeelt dat de klachten falen gezien de omstandigheden van het geval waarin sprake is van een besloten familiebedrijf, het de taak van het bestuur van de STAK is om ook de belangen van de certificaathouders te dienen, en sprake is van dubbelfuncties en informatieasymmetrie. A-G Assink concludeert dat alle klachten falen. De Hoge Raad volgt de conclusie van de A-G en doet de zaak af met toepassing van artikel 81 lid 1 RO.

Enquête Ergo Buildings B.V.

OK; enquête. Twee aandeelhouders in een vastgoedvennootschap raken in onmin met elkaar nadat een van de aandeelhouders als enig bestuurder verschillende transacties aangaat tegen onzakelijke voorwaarden. Bij het aangaan van die transacties heeft deze aandeelhouder-bestuurder tevens een tegenstrijdig belang. Verder wordt door de andere bestuurder geklaagd over een gebrekkige informatievoorziening. De aandeelhouder die niet bestuurder is en bovendien een minderheid van de aandelen houdt, start daarom een enquêteprocedure bij de OK en verzoekt om een onderzoek naar de gang van zaken bij de vastgoedvennootschap. Daarnaast wordt verzocht om schorsing van de aandeelhouder-bestuurder en de aandelen van de aandeelhouder-bestuurder bij een beheerder onder te brengen. De verzoeken worden vrijwel volledig door de OK toegewezen omdat de aandeelhouder-bestuurder de verhoogde zorgvuldigheidsplicht die op hem rust als enig bestuurder en meerderheidsaandeelhouder heeft geschonden. De OK gelast een onderzoek.

Enquête Lapis Vastgoed II B.V.

Een aandeelhouder van een joint venture verzoekt de OK een onderzoek te bevelen naar het beleid en de gang van zaken van de joint venture en enkele onmiddellijke voorzieningen te treffen. De twee aandeelhouders hebben de joint venture opgericht met de bedoeling dat daarin onroerendgoedprojecten ter ontwikkeling worden ingebracht, waarvan vervolgens beide aandeelhouders profijt zouden hebben. De verzoekende aandeelhouder verwijt de andere aandeelhouder dat zij in de joint venture ingebrachte projecten op eigen naam en te eigen bate heeft uitgevoerd en dat zij daarmee baten aan de joint venture heeft onttrokken. De OK oordeelt dat hier geen sprake is van een zuiver vermogensrechtelijk geschil, omdat het functioneren van de joint venture en haar organen ter discussie staat. De OK beveelt een onderzoek maar treft geen onmiddellijke voorzieningen. De toestand van de joint venture vraagt hier niet om en het belang van het onderzoek wordt er niet mee gediend.

Enquête Centric

OK; enquête. De advocaat-generaal van het OM heeft de OK verzocht een onderzoek te bevelen naar het beleid en de gang van zaken van Centric Holding B.V. c.s. en om onmiddellijke voorzieningen te treffen voor de duur van de procedure. Bij eerdere mondelinge uitspraak heeft de OK de verzoeken reeds toegewezen, waaronder de schorsing van bestuurder Sanderink en de overdracht van vrijwel alle door hem gecontroleerde aandelen aan een tijdelijk beheerder. Na mondelinge behandeling ter zitting handhaaft de OK de eerder getroffen onmiddellijke voorzieningen en wijst de OK het aanvullend verzoek van Centric toe tot overdracht van ook het laatste aandeel van Sanderink ten titel van beheer aan een beheerder. Voldoende is gebleken dat de bestuurders zonder ingrijpen van de OK niet bij machte zijn om de belangen van de vennootschap en de privébelangen van Sanderink gescheiden te houden.

Concernenquête agrarisch bedrijf

OK; enquête. Twee broers hebben jarenlang op basis van vertrouwen samengewerkt binnen een agrarisch concern met diverse vennootschappen waarvan zij formeel (indirect) bestuurder zijn. De verhouding tussen de broers is echter sinds ruim tien jaar in toenemende mate verstoord. De broers wensen tot een splitsing van de onderneming te komen, maar zijn daar tot op heden niet in geslaagd. De broers zijn het erover eens dat tussen hen sprake is van een verstoorde verhouding die leidt tot een impasse in het bestuur en in de algemene vergadering van de concernvennootschappen en dat op die grond moet worden getwijfeld aan een juist beleid en een juiste gang van zaken van deze vennootschappen. Zij hebben ieder afzonderlijk een enquêteverzoek ingediend en daarbij de OK verzocht om bij wijze van onmiddellijke voorziening onder meer een derde persoon te benoemen tot bestuurder van (een deel van) de vennootschappen. De OK gelast een concernenquête, benoemt een derde als zelfstandig vertegenwoordigingsbevoegd bestuurder met beslissende stem, die tevens een minnelijke regeling zal beproeven. De aanwijzing van een onderzoeker wordt voorlopig aangehouden.

Enquête - Stichting certificaathouders Triodos Bank & VEB/Triodos Bank N.V.

OK; enquête. Een stichting die de certificaathouders vertegenwoordigt en de VEB verzoeken de OK om een onderzoek te gelasten naar de gang van zaken van Triodos Bank N.V. Aanleiding voor het verzoek is het besluit van de bank om het faciliteren van de handel in door haar uitgegeven certificaten in haar kapitaal, gedurende enkele jaren stil te leggen. De OK oordeelt dat hoewel op onderdelen gegronde redenen bestaan om te twijfelen aan een juist beleid en een juiste gang van zaken van Triodos, de belangenafweging ertoe leidt dat het verzoek om een onderzoek te gelasten zal worden afgewezen. Het belang van Triodos en de met haar verbonden onderneming is nu gediend met een succesvolle notering van de certificaten aan een extern handelsplatform en een onderzoek zou dit proces enkel vertragen.

Enquête Tema Process B.V.

OK; enquête. Binnen een besloten vennootschap hebben twee partijen ieder 50% van het stemrecht binnen de algemene vergadering. Een daarvan is tevens bestuurder van de vennootschap. Partijen hebben een discussie over de inrichting van de zeggenschapsstructuur van de vennootschap. Een aandeelhouder weigert medewerking aan de uitvoering van een eerder genomen aandeelhoudersbesluit, en de bestuurder gaat op eigen houtje – zonder de vereiste goedkeuring van de algemene vergadering – over tot een herstructurering. De OK oordeelt dat dit niet getuigt van een juiste gang van zaken, gelast een enquête en benoemt, in afwijking van de statuten, een commissaris die het tot zijn taak mag rekenen om een oplossing voor de discussie te vinden. De benoeming van een onderzoeker wordt voorlopig aangehouden.