Update
Geachte mevrouw/heer,
Bijgaand treft u een nieuwe OR Update aan.
Rechtspraak
In deze nieuwsbrief vindt u een overzicht van de rechtspraak die sinds de vorige nieuwsbrief op www.or-updates.nl is gepubliceerd.
Onderaan deze mail vindt u handige linkjes met weekoverzichten per instantie en kunt u de pdf met alle nieuw toegevoegde samenvattingen van ondernemingsrechtelijke uitspraken vanaf de website downloaden.
Wij lichten de volgende uitspraken hier voor u uit:
Gerechtshof Amsterdam (OK) 30 november 2023, OR 2024-0028, Enquête familiebedrijf in de zand- en grindwinningsindustrie – onmiddellijke voorzieningen getroffen, onderzoek bevolen, benoeming onderzoeker aangehouden
De zaak betreft een enquêteverzoek van de raad van commissarissen van een familiebedrijf. Conflicten tussen de familieleden bemoeilijken het vinden van permanente leden van de raad van commissarissen en het bestuur. Daarnaast weigert de accountant wegens vermoedens van fraude bij de vennootschap de controle van de jaarrekening af te ronden. De OK benoemt bij wijze van onmiddellijke voorzieningen twee leden in de raad van commissarissen. Partijen erkennen dat sprake is van een onjuist beleid, maar ontkennen hun eigen verantwoordelijkheid daarin. De OK beveelt een onderzoek. De OK geeft geen gehoor aan het verzoek van de aandeelhouders de reikwijdte van het onderzoek te beperken. De OK houdt de aanwijzing van een onderzoeker aan in afwachting van de oplossing die de raad van commissarissen zou kunnen bereiken.
Rechtbank Midden-Nederland 14 december 2023, OR 2024-0030, Statutaire aanbiedplicht van aandelen na change of control
Na het overlijden van een bestuurder van één van de twee aandeelhouders in een joint venture, claimt de andere aandeelhouder dat de zeggenschap in zijn medeaandeelhouder is gewijzigd en dat dit een aanbiedingsplicht voor de betreffende aandeelhouder inhoudt. In kort geding wordt door de ene aandeelhouder eerbiediging van haar rechten als aandeelhouder en bestuurder gevorderd, totdat in een bodem- of enquêteprocedure is beslist. De andere aandeelhouder vordert aanbieding van de aandelen door haar medeaandeelhouder. De voorzieningenrechter oordeelt dat inderdaad een aanbiedingsplicht is ontstaan, maar wijst de vordering tot aanbieding van de aandelen bij gebrek aan spoedeisend belang af.
Rechtbank Noord-Holland 13 december 2023, OR 2024-0031, Afgeleide schade vanwege onttrekking vermogen Paulus Loot B.V.
Een aandeelhouder stelt schade te hebben geleden door onttrekking van vermogen uit een vennootschap door de andere aandeelhouder, beiden tevens bestuurder. De rechtbank stelt vast dat de eisende aandeelhouder onvoldoende heeft gesteld om te kunnen concluderen dat sprake zou zijn van schending van een specifiek jegens hem te betrachten zorgvuldigheidsnorm. Voorts honoreert de rechtbank het verweer op grond van rechtsverwerkinig, nu eiser lange tijd geen enkele interesse heeft getoond in (het voortbestaan van) de vennootschap.
Rechtbank Amsterdam 22 december 2023, OR 2024-0034, STAK Selvino/Bestuurders GPB-Groep
Een STAK eist in kort geding het ontslag van bestuurders van werkmaatschappijen binnen de groep. De groep kent een complexe structuur en verkeert in een financiële noodsituatie. De STAK vordert het ontslag van de bestuurders ingevolge artikel 2:8 BW. De voorzieningenrechter wijst de vorderingen af omdat de STAK niet behoort tot de kring van artikel 2:8 BW en dus onvoldoende belang bij haar vorderingen heeft. De voorzieningenrechter vergelijkt de onderlinge verhoudingen met die in de beschikkingen Chinese Workers en Funda en oordeelt dat de onderhavige situatie daarvan op essentiële punten afwijkt.
Annotaties
Er zijn ook twee annotaties toegevoegd:
De feitelijk beleidsbepaler, door J.E.P.A. van Hooff (annotatie bij Hoge Raad 24 maart 2023, ECLI:NL:HR:2023:445, OR 2023-0076)
De auteur bespreekt het Red Dragon-arrest waarin de Hoge Raad heeft overwogen dat iemand óók kan worden aangemerkt als feitelijk beleidsbepaler in de zin van artikel 2:248 lid 7 BW als daarnaast formele bestuurders hun taken als bestuurders blijven uitoefenen. Volledige terzijdestelling van het bestuur is niet vereist.
Het eigene van het vennootschapsrecht als afbakeningscriterium, door T.M.C. Arons (annotatie bij Hof van Justitie van de Europese Unie, 10 maart 2022, ECLI:EU:C:2022:173, OR 2024-0025)
In het BMA-arrest heeft het HvJ EU bepaald dat de Peeters/Gatzen-vordering valt onder de Rome II-verordening. Bij de vestigingsplaats van de failliet is de schade geleden. De auteur doet op basis van het functionele afbakeningscriterium van het HvJ EU een voorzet onder welk regime (Rome II of lex societatis) diverse (bestuurders)aansprakelijkheden vallen.
Onze zoekfunctie
Wist u dat OR Updates uit meer bestaat dan deze nieuwsbrief?
Onze website biedt u bijvoorbeeld de mogelijkheid om op doeltreffende wijze de database te doorzoeken, zodat u de voor u relevante uitspraken kunt vinden. Zo kunt u bijvoorbeeld zoeken op onderwerp, instantie, rechter of advocaat.
Kijk hier voor meer informatie over de mogelijkheden.
Inzenden eigen rechtspraak
Beschikt u zelf over een nog niet gepubliceerde uitspraak die relevant is voor de ondernemingsrechtpraktijk en rechtsontwikkeling, dan kunt u mailen naar or-updates@budh.nl. Wij stellen dat erg op prijs.
Vragen of opmerkingen
Mocht u vragen of opmerkingen hebben over deze nieuwsbrief, dan kunt u mailen naar info@boomjuridisch.nl.
Met vriendelijke groet,
Karel Boonzaaijer, Evert Leemreis en Emmanuel Lokin
Hoofdredactie OR Updates
Hof van Justitie van de Europese Unie
Hof
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Een CFO wordt zowel vennootschapsrechtelijk alsook arbeidsrechtelijk ontslagen, dat laatste zonder rechtsgeldige ontslaggrond. Aan de bestuurder wordt een billijke vergoeding toegekend, omdat de vennootschap ernstig verwijtbaar heeft gehandeld, onder andere door een en ander op een onfatsoenlijke en onnodig kwetsende manier aan te pakken. 29-01-2024
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden De bestuurder meent dat het arrest waarin haar aansprakelijkheid is vastgesteld, berust op bedrog. Daarnaast zouden stukken van beslissende aard opzettelijk zijn achtergehouden door de curator. De bestuurder start daarom een herroepingsprocedure ex artikel 382 Rv. Het hof deelt de standpunten van de bestuurder echter niet en wijst de vorderingen af. 16-01-2024
- Ondernemingskamer Gerechtshof Amsterdam De zaak betreft een enquêteverzoek van de raad van commissarissen van een familiebedrijf. Conflicten tussen de familieleden bemoeilijken het vinden van permanente leden van de raad van commissarissen en het bestuur. Daarnaast weigert de accountant wegens vermoedens van fraude bij de vennootschap de controle van de jaarrekening af te ronden. De OK benoemt bij wijze van onmiddellijke voorzieningen twee leden in de raad van commissarissen. Partijen erkennen dat sprake is van een onjuist beleid, maar ontkennen hun eigen verantwoordelijkheid daarin. De OK beveelt een onderzoek. De OK geeft geen gehoor aan het verzoek van de aandeelhouders de reikwijdte van het onderzoek te beperken. De OK houdt de aanwijzing van een onderzoeker aan in afwachting van de oplossing die de raad van commissarissen zou kunnen bereiken. 30-11-2023
- Ondernemingskamer Gerechtshof Amsterdam De aandeelhouder van een concern verzoekt de OK een enquête te gelasten en onmiddellijke voorzieningen te treffen bij een vennootschap die een besloten WHOA-procedure (art. 369 e.v. Fw) is gestart. De OK wijst het verzoek af. Er was geen sprake van verstoorde verhoudingen binnen het bestuur, de belangen van de aandeelhouder werden niet veronachtzaamd bij het aangaan van de herstructureringsplannen, noch zijn deze omzeild door een wijziging van de governance binnen het concern. 31-03-2023
Rechtbank
- Rechtbank Zeeland-West-Brabant De enig bestuurder van een Nederlandse dochtervennootschap van een internationaal concern wordt zowel vennootschapsrechtelijk alsook arbeidsrechtelijk ontslagen vanwege tegenvallende resultaten. Aan de bestuurder wordt geen billijke vergoeding toegekend. Het is aan de bestuurder te wijten dat bij de aandeelhouder het vertrouwen ontbreekt dat de bestuurder in staat is de vennootschap commercieel succesvol te leiden en dat de verhouding ernstig en duurzaam verstoord is. 04-01-2024
- Rechtbank Amsterdam Een STAK eist in kort geding het ontslag van bestuurders van werkmaatschappijen binnen de groep. De groep kent een complexe structuur en verkeert in een financiële noodsituatie. De STAK vordert het ontslag van de bestuurders ingevolge artikel 2:8 BW. De voorzieningenrechter wijst de vorderingen af omdat de STAK niet behoort tot de kring van artikel 2:8 BW en dus onvoldoende belang bij haar vorderingen heeft. De voorzieningenrechter vergelijkt de onderlinge verhoudingen met die in de beschikkingen Chinese Workers en Funda en oordeelt dat de onderhavige situatie daarvan op essentiële punten afwijkt. 22-12-2023
- Rechtbank Midden-Nederland Na het overlijden van een bestuurder van één van de twee aandeelhouders in een joint venture, claimt de andere aandeelhouder dat de zeggenschap in zijn medeaandeelhouder is gewijzigd en dat dit een aanbiedingsplicht voor de betreffende aandeelhouder inhoudt. In kort geding wordt door de ene aandeelhouder eerbiediging van haar rechten als aandeelhouder en bestuurder gevorderd, totdat in een bodem- of enquêteprocedure is beslist. De andere aandeelhouder vordert aanbieding van de aandelen door haar medeaandeelhouder. De voorzieningenrechter oordeelt dat inderdaad een aanbiedingsplicht is ontstaan, maar wijst de vordering tot aanbieding van de aandelen bij gebrek aan spoedeisend belang af. 14-12-2023
- Rechtbank Noord-Holland Een aandeelhouder stelt schade te hebben geleden door onttrekking van vermogen uit een vennootschap door de andere aandeelhouder, beiden tevens bestuurder. De rechtbank stelt vast dat de eisende aandeelhouder onvoldoende heeft gesteld om te kunnen concluderen dat sprake zou zijn van schending van een specifiek jegens hem te betrachten zorgvuldigheidsnorm. Voorts honoreert de rechtbank het verweer op grond van rechtsverwerkinig, nu eiser lange tijd geen enkele interesse heeft getoond in (het voortbestaan van) de vennootschap. 13-12-2023
- Rechtbank Midden-Nederland De rechtbank verklaart een geturboliquideerde bv failliet. Uit de laatste jaarstukken, die kort voor de turboliquidatie zijn gepubliceerd, volgt dat de bv een aanzienlijk positief eigen vermogen had. Ook kunnen de bestuurders van de bv mogelijk aansprakelijk worden gesteld. Er is sprake van pluraliteit van schuldeisers, omdat een deel van de vordering van de aanvragers van het faillissement door subrogatie is overgegaan op de rechtsbijstandverzekeraar. 05-12-2023