Enquête Monitor Management B.V. en Smartvital B.V.

Tweede fase enquêteprocedure. Nadat een van de partijen terugtreedt als bestuurder, maar aanblijft als aandeelhouder van de vennootschap, raken partijen in onmin over besluiten genomen door de overgebleven bestuurders. Nadat de OK eerder – na vaststelling van wanbeleid – heeft besloten om niet tot ontbinding van de vennootschap over te gaan, geeft de OK nu opdracht aan de tijdelijk bestuurder en beheerder van de aandelen om een ontvlechtingsplan op te stellen. De vennootschap moet hen voorts vrijwaren voor kosten van verweer tegen eventuele aansprakelijkstelling en zij mogen daartoe zekerheid stellen. Gelet op het evident ongegronde verzoek van een van de partijen tot ontslag van de tijdelijk bestuurder, wordt verzoeker in de proceskosten veroordeeld op basis van het dubbele liquidatietarief.

Middellijk bestuurder failliete vennootschap/leninggevers

Een middellijk bestuurder van een inmiddels failliete vennootschap is door twee leninggevers in rechte aangesproken op grond van bestuurdersaansprakelijkheid ex artikel 6:162 BW. De rechtbank wees de vordering van de leninggevers in eerste aanleg af, maar het hof heeft de vordering toegewezen. Naar het oordeel van het hof was er sprake van selectieve betaling. De bestuurder heeft de onderneming van de vennootschap verkocht en grote bedragen aan zichzelf en zijn levenspartner doen toekomen. Hierdoor kon de vennootschap de leningen niet terugbetalen aan de leninggevers. Daar komt bij dat de bestuurder hieraan voorafgaand wel aan de leninggevers had toegezegd dat zij zouden worden terugbetaald. Volgens het hof heeft de bestuurder misbruik gemaakt van zijn positie door vennootschapsvermogen te onttrekken en daarmee zichzelf en zijn partner te bevoordelen ten koste van de leninggevers, en hem kan daarvan een persoonlijk ernstig verwijt gemaakt worden. Het hof wijst de vorderingen van de leninggevers tot schadevergoeding (ex art. 6:162 BW) toe. De middellijk bestuurder klaagt in cassatie op hoofdzakelijk appelprocesrechtelijke gronden (schending grievenstelsel, miskenning negatieve devolutieve werking van het hoger beroep, te buiten gaan van het partijdebat, niet behandelen van een essentieel verweer). A-G Assink concludeert dat de klachten falen en het arrest van het hof in stand kan blijven. De HR volgt de conclusie van de A-G, verwerpt het cassatieberoep en doet de zaak af met toepassing van artikel 81 RO.

Concernenquête JT Sports Holding B.V. (onmiddellijke voorzieningen)

OK; enquête. Een van de aandeelhouders van een vennootschap heeft verzocht tot het gelasten van een concernenquête en het treffen van onmiddellijke voorzieningen bij de vennootschap en haar dochtervennootschappen. Uitsluitend het verzoek tot het treffen van onmiddellijke voorzieningen wordt door de OK mondeling behandeld. Naar het voorlopig oordeel van de OK bestaan er gegronde redenen om te twijfelen aan een juist beleid en een juiste gang van zaken van de vennootschappen en zijn er zwaarwegende omstandigheden die maken dat de toestand van de vennootschappen het treffen van onmiddellijke voorzieningen vereist. De OK komt onder meer tot dit voorlopige oordeel omdat de belangen van de aandeelhouders door de bestuurders van de vennootschap onvoldoende worden gescheiden van het belang van de vennootschap. Zorgvuldige besluitvorming over een overeenkomst die belangrijk is voor de continuïteit van de vennootschap en haar dochtervennootschappen, lijkt daardoor niet mogelijk. De OK beslist daarom dat bij wijze van onmiddellijke voorziening een bestuurder wordt benoemd bij de vennootschap en (enkele van) haar dochtervennootschappen. Het verzoek zal voor het overige op een nader te bepalen datum worden behandeld.

Bezitter CF-stuk/Heineken Holding N.V.

De bezitter van een CF-stuk – een aandelenbewijs aan toonder dat in het verleden door een vennootschap is uitgegeven – beweert hiervan eigenaar te zijn en vordert dat de vennootschap wordt veroordeeld tot het erkennen van de bezitter van het CF-stuk als eigenaar van de aandelen die het CF-stuk vertegenwoordigt. De vennootschap betwist de stellingen van de bezitter van het CF-stuk, onder meer diens rechtmatig eigenaarschap. De rechtbank overweegt dat de bezitter van het CF-stuk wordt vermoed rechthebbende te zijn, maar dat de vennootschap voldoende heeft gesteld om dit wettelijk vermoeden te weerleggen. De bezitter van het CF-stuk heeft op zijn beurt onvoldoende gesteld om te worden toegelaten tot bewijsvoering. De rechtbank oordeelt dat de bezitter van het CF-stuk niet de eigenaar is van het CF-stuk en wijst diens vorderingen af.

Janssen q.q./Bestuurder

De curator spreekt de indirect bestuurder van een failliete bv aan voor het boedeltekort en activeert het bewijsvermoeden nu vaststaat dat de publicatieplicht is geschonden. Ter ontzenuwing voert de bestuurder onder andere aan dat het faillissement het gevolg is van het uitbranden van twee bedrijfspanden, het vertrek van zijn grootste opdrachtgever en negatieve uitlatingen over hem en zijn bedrijf door zijn ex-vriendin. De rechtbank oordeelt dat met deze omstandigheden het vermoeden voldoende is ontzenuwd. De curator heeft geen andere feiten gesteld die kennelijk onbehoorlijk bestuur opleveren, waarmee de vordering van de curator strandt.

Statutair bestuurder en feitelijk bestuurder/Curator

In eerste aanleg oordeelde de rechtbank dat de twee bestuurders van een failliete bv op grond van kennelijk onbehoorlijk bestuur aansprakelijk zijn voor het faillissementstekort. Een van hen betwist dat hij kan worden aangemerkt als bestuurder, beiden doen een beroep op verjaring, voeren inhoudelijke verweren tegen aansprakelijkheid aan en doen een beroep op matiging. Niets mag baten, het vonnis in eerste aanleg blijft overeind en het beroep op matiging wordt afgewezen.

Stichting Fries Natuurhistorisch Museum/XLNT Operations B.V. en haar indirect bestuurder

Een leverancier van een ticketverkoopsysteem van een museum komt bepaalde verplichtingen op basis van de overeenkomst en de Wft in het kader van het betalingsverkeer niet na. Het museum meent dat de bestuurder van de leverancier ervoor heeft gezorgd dat deze verplichtingen niet worden nagekomen en stelt de bestuurder aansprakelijk op grond van onrechtmatige daad. De bestuurder ontkent dat in strijd met de wet is gehandeld en dat dit ook niet relevant is vanwege nadere afspraken die met het museum zouden zijn gemaakt. De rechtbank overweegt dat de bestuurder een persoonlijk ernstig verwijt treft, maar dat niet kan worden vastgesteld dat het museum daadwerkelijk schade heeft geleden. De vordering wordt afgewezen.

Horlings Accountants en Belastingadviseurs B.V./Aandeelhouders

De AVA van een vennootschap die dienstverlening verricht op het gebied van accountancy en belastingadvies neemt een besluit tot verlaging van de verplichte uittredingsleeftijd van de aandeelhouders. Twee aandeelhouders, die bijna de vastgestelde uittredingsleeftijd hebben bereikt, betwisten dit besluit voor de rechter. Zij vorderen primair vernietiging van het besluit op grond van strijd met de redelijkheid en billijkheid (art. 2:15 lid 1 sub b BW) en subsidiair compensatie. De rechtbank wijst de vorderingen af. Volgens het hof is het desbetreffende besluit op zichzelf niet in strijd met de redelijkheid en billijkheid, maar is een beroep op de verlaagde uittredingsleeftijd zonder afdoende compensatie ten opzichte van de oudere aandeelhouders met het oog op artikel 4 Wgbl wel in strijd met de redelijkheid en billijkheid en daarmee onrechtmatig. De vennootschap bestrijdt dit oordeel in cassatie en voert daartegen drie cassatiemiddelen aan. Onder meer bestrijdt de vennootschap het oordeel van het hof dat zij gehouden is compensatie te betalen aan de aandeelhouders. A-G Assink gaat hier in zijn conclusie niet in mee en concludeert tot afwijzing van de cassatiemiddelen. De Hoge Raad volgt de conclusie van de A-G, verwerpt het cassatieberoep en doet de zaak af met toepassing van artikel 81 RO.

Verzoekster/Vereniging van Eigenaars Woongebouw de Oude Haven

Een lid van een VvE verzoekt vernietiging van een besluit en machtiging tot benoeming van een bestuurder en een beheerder. Het hof gaat niet mee in een verzoek tot het vernietigen van een besluit om een bestuurder van een VvE niet te ontslaan omdat dit geen rechtshandeling zou betreffen, aangezien het volgens het hof geen rechtsgevolg heeft. Het hof gaat evenmin mee in een verzoek tot het ontslaan van de bestuurder en benoeming van een derde tot bestuurder omdat geen sprake is van wanbeleid. Hoewel op basis van andere argumenten volgt het hof de conclusie van de kantonrechter.

Concernenquête C.O.W. Vastgoed en Materialen B.V.

OK; enquête. Er is sprake van een verstoorde verhouding tussen twee (indirect) aandeelhouders, die elk 50% van de aandelen houden en tevens (indirect) bestuurder zijn van een vennootschap en haar dochteronderneming. De ene aandeelhouder heeft verzocht tot het gelasten van een concernenquête en het treffen van onmiddellijke voorzieningen. Volgens de verzoekende aandeelhouder zijn er gegronde redenen om te twijfelen aan een juist beleid omdat de andere aandeelhouder als (indirect) bestuurder van de vennootschap en haar dochtervennootschap onzorgvuldig met de spanning tussen zijn persoonlijke belangen en die van de vennootschappen zou omgaan. Ook zou de andere aandeelhouder fraude hebben gepleegd, en er zou sprake zijn van een impasse in het bestuur en de algemene vergadering van de vennootschappen. De OK beveelt een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken. Bij wijze van onmiddellijke voorziening wordt een bestuurder benoemd.