Proximedia Nederland B.V./X

Proximedia en appellant, die daarbij optrad ten behoeve van de onderneming OASE, zijn een overeenkomst aangegaan. Proximedia heeft, nadat appellant een aantal facturen onbetaald heeft gelaten, de overeenkomst ontbonden en aanspraak gemaakt op betaling van een verbrekingsvergoeding. In rechte vordert Proximedia betaling van de verbrekingsvergoeding en de onbetaald gebleven facturen. De vordering van Proximedia wordt door de kantonrechter toegewezen. Appellant komt met zijn grief in hoger beroep op tegen de overweging van de kantonrechter dat appellant bij de totstandkoming van de overeenkomst zich als (mede)eigenaar van OASE heeft uitgegeven. Het hof oordeelt dat beslissend is hetgeen de betrokkenen bij het aangaan van de overeenkomst jegens elkaar hebben verklaard en over en weer uit elkaars verklaringen en gedragingen hebben afgeleid en redelijkerwijs mochten afleiden. Gelet op de omstandigheden dat in de overeenkomst staat vermeld dat OASE de contractpartij van Proximedia is, deze als een eenmanszaak is aangeduid en appellant de overeenkomst heeft ondertekend in zijn hoedanigheid van 'eigenaar', moet worden aangenomen dat Proximedia met appellant een overeenkomst heeft gesloten, handelende onder de naam OASE. Dat Proximedia de juistheid van de gegevens bij de KvK had kunnen controleren, brengt nog niet mee dat zij daartoe jegens appellant was gehouden en bij het aangaan van de overeenkomst niet op de juistheid van de gegevens zoals die in de overeenkomst zijn opgetekend mocht afgaan, zonder eerst het handelsregister van de KvK te raadplegen.

X/Y

Twee commanditaire vennoten verwijten BDO Accountants en Belastingadviseurs B.V. dat jaarrekeningen van de cv zijn goedgekeurd waarin geen voorziening was opgenomen voor een miljoenenclaim die tegen de cv was ingesteld. Zij stellen daardoor schade te hebben geleden. De rechtbank wijst deze vordering af. De rechtbank overweegt dat voor de vraag aan de hand van welke maatstaf hier moet worden beoordeeld of de accountant van BDO onrechtmatig heeft gehandeld, aansluiting kan worden gezocht bij de maatstaf zoals die door de Hoge Raad is gegeven in het Vie d’Or-arrest van 13 oktober 2006 (ECLI:NL:HR:2006:AW2080). De accountant is weliswaar in verband met deze kwestie tuchtrechtelijk berispt, maar volgens de rechtbank biedt de tuchtrechtuitspraak geen steun voor de stelling dat BDO de jaarrekeningen niet had mogen goedkeuren wegens het ontbreken van een voorziening. Of de cv gehouden was een voorziening in haar balans op te nemen in verband met de claims, moet volgens de rechtbank worden beoordeeld aan de hand van de maatstaven die hiervoor destijds golden, te vinden in artikel 2:374 BW en de richtlijnen voor de jaarverslaggeving (RJ) zoals die destijds luidden. Uitgaande van een onzekerheidspercentage van vijftig procent (zoals de proceskansen in 1995 werden ingeschat door de advocaat van de cv) vindt de rechtbank dat de directie van de cv in redelijkheid heeft kunnen besluiten om (nog) geen voorziening op te nemen in de balans in verband met de claims omdat daarover onvoldoende zekerheid bestond, en te volstaan met een vermelding van die claims in de toelichting op de balans.

X/Y

In deze zaak heeft de voorzitter van de raad van bestuur van HDI Gerling Verzekeringen N.V. ('Bestuurder') zaken gedaan met bevriende managing partners van een vennootschap in Dubai en de aan deze partners verbonden vennootschappen. Vaststaat dat door, althans in opdracht van de bestuurder, aan genoemde partners en aan deze laatsten verbonden vennootschappen aanzienlijke bedragen zijn overgemaakt, zonder dat ten aanzien van deze betalingen schriftelijke afspraken zijn gemaakt en daadwerkelijke zekerheden in de vorm van zakelijke rechten zijn bedongen. Ongeacht het antwoord op de vraag of deze betalingen in het belang van HDI zijn geweest, oordeelt de rechtbank dat daarmee sprake is van onbehoorlijk bestuur in de zin van artikel 2:9 BW. Zoals deze procedure illustreert, wordt bij een dergelijke handelwijze – aldus de rechtbank – een onaanvaardbaar risico genomen dat over de grondslag van de betalingen een geschil ontstaat, dan wel de tegenprestatie niet kan en/of zal worden geleverd. De omstandigheid dat medebestuurders van de gang van zaken op de hoogte zouden zijn geweest, disculpeert niet.

Inzageverzoek OAD-vennootschappen

Beroep tegen beslissing van de rechter-commissaris die voormalig bestuurders niet-ontvankelijk heeft verklaard. De bestreden beslissing strekte tot afwijzing van het ex artikel 69 Fw gedane verzoek, om de curatoren te bevelen om inzage te verlenen in (bepaalde) door hen gehouden administratiestukken. Appellanten hebben in hoger beroep verduidelijkt dat zij in hun verzoek aan de rechter-commissaris met het begrip 'directieleden', het bestuur hebben bedoeld. Nu niet in geschil is dat appellanten bestuurders zijn, is de rechtbank van oordeel dat zij in hun verzoek aan de rechter-commissaris hadden moeten worden ontvangen. Het verzoek tot inzage in de administratie van de failliete vennootschap wordt echter door de rechtbank afgewezen, onder meer omdat de OAD-vennootschappen vanwege het faillissement op grond van artikel 23 Fw zelf geen actie kunnen ondernemen met de eigen administratie. Naar het oordeel van de rechtbank hebben de OAD-vennootschappen dan ook geen eigen belang bij het verkrijgen van inzage in de administratie.

Antaser/Tima

Bestuurdersaansprakelijkheid. In deze zaak gaat het om de vraag of het onrechtmatig is dat Beheer B.V. (handelend via haar bestuurder) als bestuurder van Tima B.V. ervoor heeft gezorgd dat Tima de management fee aan Beheer bleef betalen terwijl zij de facturen van (haar contractspartij) Antaser BVBA onbetaald heeft gelaten. De rechtbank beantwoordt deze vraag bevestigend: wanneer een vennootschap die behoort tot een groep van vennootschappen, zoals Tima, niet over voldoende middelen beschikt om haar schuldeisers te voldoen en ook geen concrete perspectieven heeft dat deze situatie binnen afzienbare tijd zal verbeteren, is het in beginsel onrechtmatig – want in strijd met hetgeen naar ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt – dat zij een tot haar groep behorende crediteur, in dit geval Beheer, voldoet met voorrang boven niet tot haar groep behorende crediteuren, in dit geval Antaser. Door te bewerkstelligen dat Tima aan haar moedervennootschap Beheer maandelijks een management fee betaalde, waartoe zij de ten behoeve van Antaser ontvangen en aan haar af te dragen gelden gaandeweg verbruikte, terwijl zij Antaser onbetaald liet, heeft Beheer onrechtmatig gehandeld. Deze handelwijze is zo onzorgvuldig dat Beheer daarvan persoonlijk een ernstig verwijt treft. Voor deze onrechtmatige daad van Beheer is de bestuurder van Beheer hoofdelijk aansprakelijk op grond van artikel 2:11 BW.

eiser/bestuurder Contour Kliniek

Bestuurdersaansprakelijkheid afgewezen. De bestuurder wordt aansprakelijk gesteld vanwege het niet nakomen van verplichtingen door de vennootschap. Aangevoerd wordt onder meer dat de bestuurder ervoor heeft gezorgd dat de vorderingen van eiser niet werden betaald in een periode waarin andere schuldeisers van de vennootschap wel werden voldaan. De rechtbank oordeelt echter dat eiser onvoldoende concreet heeft gesteld welk ernstig verwijt gedaagde als (middellijk) bestuurder kan worden gemaakt en wijst de vordering af.

Marionetten

Bestuurdersaansprakelijkheid. Vaststaat dat het bestuur in de periode voorafgaand aan het faillissement niet heeft voldaan aan zijn verplichtingen uit artikel 2:10 BW en artikel 2:394 BW. Appellanten betogen dat andere oorzaken dan hun onbehoorlijk bestuur de faillissementen hebben veroorzaakt, onder meer door te stellen dat na een 'management buy-out' door de nieuwe aandeelhouders – private equity-partijen – is gekozen voor te zware financiering, gebaseerd op groei (door overnames), terwijl die groei minder was dan verwacht en ook de marktomstandigheden waren verslechterd. Volgens het hof verliezen appellanten hierbij uit het oog dat zij als bestuurders de autonome bevoegdheid en taak hebben de vennootschap te besturen. Het bestuur diende bij het aangaan van de financieringsovereenkomsten de belangen van de vennootschap en de daaraan verbonden onderneming te dienen. Dat betekent weliswaar dat het bestuur bij zijn besluitvorming rekening moet houden met de belangen van alle betrokkenen, maar vanzelfsprekend niet dat het bestuur zich dient te gedragen als een marionet van die aandeelhouders, aldus het hof. Als het bestuur zich wel zo laat gebruiken, dan kan het zich – aldus het hof – daar niet op beroepen ter ontzenuwing van het vermoeden dat onbehoorlijk bestuur een belangrijke oorzaak van het faillissement is geweest.

Schorsing levenspartner Roger Lips

In deze zaak hebben de curatoren in het faillissement van Roger Lips de rechtbank (op grond van art. 2:298 en art. 2:299 BW) verzocht om de levenspartner van Roger Lips ('appellante') te ontslaan als bestuurder van de STAK ('Y'), die aan het hoofd van het concern staat. Appellante komt onder meer op tegen het oordeel dat de curatoren in het faillissement van Lips worden aangemerkt als belanghebbenden in de zin van artikel 2:298 lid 1 BW. Het hof overweegt dat de curatoren zijn belast met het beheer en de vereffening van de failliete boedel van Lips. Tot het vermogen van Lips behoorde door Y uitgegeven certificaten van aandelen in tot het concern behorende vennootschappen en aandelen in diverse sub-holdings. Lips was bestuurder van Y, zodat Y een belangrijk scharnier tussen het inkomen en het vermogen van Lips enerzijds en het gehele concern anderzijds vormde. Gelet op deze verwevenheid van (het vermogen van) Lips en het concern, hebben de curatoren er belang bij dat de top-holding van het concern, Y, op behoorlijke wijze wordt bestuurd, aldus het hof. Volgens het hof maakt de omstandigheid dat Lips ten tijde van het verzoek (tot schorsing van appellante als bestuurder Y) geen certificaathouder of aandeelhouder van de tot het concern behorende entiteiten meer was, nog niet dat curatoren niet als belanghebbenden kunnen worden beschouwd.

Stichting Urban Organism

Bestuurdersaansprakelijkheid. Het hof bekrachtigt het oordeel van de rechtbank dat sprake was van onbehoorlijke taakvervulling door een stichtingsbestuurder bij het laten doorgaan van een conferentie en het aangaan van financiële verplichtingen in dat verband. De stichting verkeerde toen feitelijk in een toestand van faillissement. Het toen voorliggende plan was ambitieuzer geworden, de organisatieperiode was erg kort en de opdracht vergde een forse investering. Appellant treft volgens het hof een verwijt ten aanzien van dit besluit dat geen redelijk handelend bestuurder in deze omstandigheden zou hebben genomen. De grief van appellant faalt. Het hof wijst de vordering van de curator tot een voorschot op de schadevergoeding toe.

Vordering (eigen) ontslag curator

Een curator verzoekt in hoger beroep om van de instantie te worden ontslagen, nadat appellant failliet is verklaard en diens curator het geding niet wenst over te nemen. Uit rechtspraak van de Hoge Raad volgt dat beginselen van hoor en wederhoor kunnen meebrengen dat de failliet in de gelegenheid gesteld moet worden om zich uit te laten over een dergelijke vordering van een curator. Anders dan in die arresten van de Hoge Raad, waarin de failliet een natuurlijk persoon was, ziet het hof geen aanleiding om appellant – een rechtspersoon – in de gelegenheid te stellen zich uit te laten over de vordering van de curator om van de instantie te worden ontslagen. Het hof vindt dat aan het belang van de curator, dat hierin bestaat dat zij bij voortzetting van de procedure in hoger beroep de proceskosten niet op de boedel van de failliete vennootschap van appellant zou kunnen verhalen, meer gewicht toekomt dan aan het belang van appellant bij het verkrijgen van een beslissing.